اثر باکتری ریزوبیوم فازئولی و قارچ آربوسکولار میکوریزا بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیای قرمز (.phaseolus vulgaris l) تحت تنش کم آبی

به منظور بررسی اثر باکتری ریزوبیوم و قارچ میکوریزا بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا قرمز رقم گلی در شرایط تنش کم آبی، این آزمایش به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1393 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز اجرا شد. تنش کم آبی با سه سطح آبیاری بعد از 70، 110 و 150 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس a به عنوان عامل اصلی و تلقیح بذر با باکتری ریزوبیوم فازئولی، قارچ میکوریزا، باکتری ریزوبیوم به همراه قارچ میکوریزا و عدم تلقیح به عنوان سطوح عامل فرعی در نظر گرفته شدند. تنش کم آبی با کاهش تعداد غلاف در بوته، وزن صد دانه و تعداد دانه در غلاف، موجب کاهش عملکرد دانه لوبیا شد. عملکرد دانه در 110 و 150 میلی متر تبخیر نسبت به آبیاری پس از 70 میلی متر تبخیر به ترتیب 38/08 و 73/37 درصد کاهش یافت. تیمار تلقیح دوگانه ریزوبیوم و میکوریزا، بالاترین مقدار عملکرد دانه (2327 کیلوگرم در هکتار)، بیش ترین تعداد غلاف در بوته (16/08)، تعداد دانه در بوته (80/6)، وزن صد دانه (23/75 گرم) و محتوای کلروفیل (32/45) را نشان داد. تلقیح همزمان بذر با قارچ میکوریزا و باکتری ریزوبیوم باعث افزایش عملکرد دانه (40/24 درصد) نسبت به عدم مصرف این عوامل و همچنین مصرف مجزای آن ها (ریزوبیوم 22/34 درصد و میکوریزا 25 درصد) شد که از آثار سوء تنش کم آبی بر لوبیا کاست. با توجه به نتایج این آزمایش می توان به منظور کاهش اثر تنش کم آبی در زراعت لوبیا، از ریزجانداران بهره جست.