ساختار فضایی شهر و احساس امنیّت در بین زنان (مطالعه موردی: ورودی مترو تجریش و پایانه جنوب تهران)

امنیّت یکی از مهمترین مولّفه‌های شهر اسلامی و تضمین‌کنندة انسجام و پکیارچگی شهر است. در دو دهة اخیر گفتمان قدرت‌مندی در زمینة فضای عمومی شهری و نقش امنیّت شهری به‌ویژه برای گروه‌های آسیب‌پذیر هم‌چون زنان و کودکان گسترش یافته و مناسب‌سازی فضاهای شهری برای زنان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محورهای مدیریّت شهری مورد توجّه قرار گرفته است. در این پژوهش میزان احساس امنیّت زنان از تردد در فضای خارجی و داخلی ایستگاه‌های مترو تجریش و پایانه جنوب مورد بررسی قرار گرفته است. جمعیّت نمونه این مطالعه 375 نفر است. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه جمع‌آوری و با استفاده از مدل معادلات ساختاری تحلیل شده است. نتایج حاصل از مطالعه نشان می‌دهد مشکلات کالبدی و وجود آسیب‌های اجتماعی در محدوده خارج از ایستگاه بر میزان احساس امنیّت اثر کاهنده داشته و امکانات امنیّتی داخل ایستگاه موجب تقویت احساس امنیّت می‌شود. ولی خدمات ایستگاه تاثیرمعناداری بر احساس امنیّت مسافران ندارد و بنابراین در توسعة فضاهای شهری توجّه به زیرساخت های بنیادین هم‌چون تامین امنیّت نقش مهمی دارد. توجّه به ارتقای کیفیت فضای کالبدی خارج از ایستگاه‌ها و توسعه فضاهای مناسب‌تر برای حضور خانواده‌ها و ایجاد فضاهای قابل دفاع شهری از مهم‌ترین راهکارهای افزایش سطح امنیّت مورد بحث است.

Urban spatial structure and perceived level of safety among women

Safety is one of the most important components of the Islamic city and boosts stability and unity across the city. In recent decades a powerful discourse in urban planning has developed regarding the importance of safe cities and suitable urban space, particularly for vulnerable groups such as women and children. Present research aimed to study women’s safety both inside and outside of Tadjrish and southstation subway. Research sample was consistent of 375 of female passengers at both stations and questionnaire was employed for data collection. Data was analyzed using SEM. Results indicated on significant effect of structural and social problems on decreasing the perceived level of safety. In addition results showed the security features in station increases perceived level of safety significantly. There was no significant relationship between service station and perceived level of safety. Based on findings it can be concluded that security has a key role in urban space development. Promoting the quality of structural spaces outside the station, development of suitable areas for family presence and finally creating defensible spaces were discussed as research recommendations.