میزان انطباق ساختار اصلی شهر مشهد با تصویر ذهنی زایران

از جمله اصول مهم شهرسازی ایرانی-اسلامی اصل انسجام و وحدت در ساختار شهر است. شهرهای گذشته ایران ساختاری اصلی داشتند که عملکردها و عناصر اصلی شهر را در بر می?گرفت و به?صورت سلسله مراتبی، در سطح محلّه?ها ادامه می?یافت و علاوه بر افزایش خوانایی و هویّت بخشیدن به شهر و محلّه?ها، شکلی کارا و منسجم به شهرها می?بخشید.تحقیقات اندیشمندانی ?چون لینچ اشاره دارند که انسان?ها با استفاده از تصویر ذهنی خود از ساختار شهر،به جهت?یابی و انتخاب مسیر می?پردازند. بنابراین ضروری است در برنامه?های شهری به تصویر ذهنی استفاده?کنندگان از شهر توجّه شود تا کارایی ساختار اصلی به منظور پشتیبانی از الگوهای رفتاری(آمد وشد)ساکنان تقویت شود.از آنجا که طبق آمار رسمی، سالانه حدود 17 میلیون مسافر وارد شهر مشهد می?شوند و حدود 3 میلیون نفر نیز در این شهر ساکن هستند، مدیریّت الگوهای رفتاری زایران برای جلوگیری از مشکلات ترافیکی این شهر اجتناب?ناپذیر است. به نظر می?رسد ساختار اصلی شهر مشهد و ساختار ذهنی غالب زایران هماهنگی مناسبی ندارد. به گونه?ای زایران برای طی طریق از مسیرهای مرکزی که محل تردد روزانه ساکنین و با ظرفیت پایین هستند، استفاده می?کنند؛ و به نظر میرسد این عامل اصلی بسیاری از مشکلات ترافیکی شهر مشهد است.این پژوهش برای اثبات این فرضیه به بررسی میزان انطباق ساختار اصلی شهر مشهد و ساختار ذهنی زایران در شهر مشهد، از طریق روش?های تحلیل چیدمان فضا،پرداخته است.تحلیل?ها نشان میدهدکه نقشه ذهنی زایران شهر مشهد با ساختار اصلی طرّاحی شده برای این شهر، جز در چند نقطه، هماهنگ نیست. که سبب مشکلات ترافیکی در مراکزشهر مشهد شده است.این نکته توجّه بیشتر به تصویرذهنی مردم در طرح?های آینده برای شهر مشهد و همچنین یافتن راه هایی برای تقویت ساختار اصلی طراحی شده در تصویر ذهنی زایرین مشهد را ضروری می?نماید.