بررسی تطبیقی عناصر کالبدی محلّه های قدیمی شیراز با شاخص ههای رویکرد CPTED

فضای همسایگی و محلّه، موضوعی است که در معماری معاصر شهرها به فراموشی سپرده شده است. با توجّه به افزایش کمّی محلّه ها و هم چنین افزایش نگاه یک سویه کالبدی به آن ها، از امنیّت آن ها کاسته شده و در نتیجه ظرفیّت جرم خیزی، در فضاهای مسکونی و ترس از وقوع جرم در ساکنان محلّه ها، افزایش یافته است. در طرّاحی محیطی، رویکرد cpted یکی از کارآمدترین رویکردها در مبحث افزایش امنیّت است. محور اصلی این مقاله بررسی میزان مطابقت عناصر کالبدی محلّه های قدیمی شیراز با شاخص های رویکرد cpted است. روش تحقیق ترکیبی از روش های توصیفی و تحلیلی، تفسیری ـ تاریخی است که اطلاعات مورد نیاز با استفاده از ابزارهای برداشت تصویری سامان مند، چک لیست های نظارتی و منابع اسنادی گردآوری شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که اصول به کاررفته در طرّاحی محلّه های تاریخی شهر شیراز به اصول پایدار این رویکرد نزدیک است. این پژوهش مدخلی را برای بومی سازی رویکردهایی کارا از این دست ارایه می دهد که می تواند به افزایش امنیّت محلّه های مسکونی کمک شایانی کند. دسترسی به این هدف که موضوع جستار این تحقیق بوده است در قالب نتیجه گیری ارایه شده است. بر این مبنا، با توجّه به هویّت محلّه های مسکونی ایرانی، راهکارهایی بر اساس رویکرد cpted ارایه شده است که در نظر گرفتن آن ها در روند طرّاحی، می تواند به افزایش امنیّت محلّه های مسکونی طرّاحی شده، متناسب با هویّت ایرانی منجر شود.