علل بروز تعارض های اجتماعی در حفاظت از میراث معماری (مطالعه موردی: مجموعه ثبت جهانی گنبد و ارگ سلطانیه)

موضوع حفاظت از میراث فرهنگی در شهر سلطانیه زنجان به لحاظ قرارگیری مجموعه میراث جهانی گنبد و ارگ سلطانیه در این شهر از اهمیّت و جایگاه ویژه ای برخوردار است. این مقاله در صدد شناخت تعارض های اجتماعی در حفاظت از گنبد و ارگ سلطانیه است که با بهره گیری از روش پیمایش های میدانی مرتبط با موضوع انجام یافته است. چارچوب نظری تحقیق مبتنی بر تعمیم مباحث روان شناسی اجتماعی به موضوع حفاظت مردمی از میراث فرهنگی معماری است. بررسی های صورت گرفته نشان می دهد که مجموعه ای از عوامل در بروز تنش و تعارض های اجتماعی در حوزه حفاظت از میراث فرهنگی معماری در این شهر موثر بوده است. از جمله مهم ترین عوامل عبارتند از: کمبود هم پیوندی میان اصول و مبانی میراث فرهنگی با نیاز ها و تقاضای مردمی، تملک یک باره حدود 10 هکتار از شهر کوچک سلطانیه به عنوان عرصه گنبد و ارگ پیرامون آن، برخوردهای ناهماهنگ و مقطعی در فرآیند اجرایی تملکات، اختلال در سامان دهی محوطه پیرامون گنبد و دیگر محدوده های تاریخی- فرهنگی شهر، تعارض گروه های اجتماعی شاغل در محدوده عرصه گنبد و ارگ با نظام اداری مربوط به حفاظت.