بازآفرینی ساختار فضایی محلات تاریخی با رویکرد فرهنگ ‌‌مبنا (مورد مطالعه: محله ارگ مشهد)

ساختار فضایی محلات شهری نقش اساسی در احیای و ارتقای کیفی محلات دارد با توجه به تاکید بازآفرینی فرهنگ ‌‌مبنا بر احیای محلات تاریخی، لذا این رویکرد می تواند به عنوان مولدی مناسب برای تقویت موضوعات مرتبط یا ساختار فضایی محلات تاریخی اعمال شود. این پژوهش با هدف باز آفرینی ساختار فضایی محله ارگ مشهد انجام شده است. روش این پژوهش از نوع آمیخته (کمی ‌‌و کیفی) است، به طوریکه در ابتدا با تعریف معیارهای بازآفرینی فرهنگ ‌‌مبنا در دو محیط نرم و سخت و تفکیک آن در قالب ابعاد هفت گانه محیط شهری به تبیین معیارهای فرهنگی در مولفه‌‌های ساختارفضایی پرداخته است. در گام دوم، مسائل محله ارگ مشهد از دید نگارندگان، متخصصان و مردم با استفاده از برداشت و مصاحبه استخراج و سپس شبکه مسائل با ابزار تحلیل پژوهش کیفی (نرم افزار gephi) ترسیم و تحلیل شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد مهمترین مسائل ساختار فضایی محله ارگ مشهد عبارتند از عدم وجود فعالیت‌‌های شبانه روزی در محله، بی توجهی به ارزش‌‌های کهن اجتماعی، اختلال عملکردی فضا و فعالیت‌ها، کیفیت‌‌های محیطی نامناسب، از بین رفتن حس مکان است که می توان با ارائه مدلی براساس مسائل شناسایی شده پیشنهاداتی در خصوص بهبود این محله ارائه کرد.

renewal of spatial structure of the quarters based on the cultural- led regeneration approach in historical fabrics (case study: arg quarter, mashhad)

the spatial structure of quarters plays a fundamental role in revitalizing and improving their quality. emphasizing the reconstruction of cultural heritage, this approach can serve as a suitable catalyst for strengthening related issues or the spatial structure of historical quarters. this research aims to reconstruct the spatial structure of the arg quarter in mashhad. the methodology employed is mixed (quantitative and qualitative), where initially, by defining the criteria for cultural reconstruction in both soft and hard environments and categorizing them into seven dimensions of the urban environment, the cultural criteria in the components of spatial structure were elucidated. in the second step, quarter issues in the arg quarter were extracted through the perspectives of authors, experts, and residents using observation and interviews, then the issue network was drawn and analyzed using qualitative research analysis tools (gephi software). the results of the research indicate that the most important issues of the spatial structure of the arg quarter include the lack of day and night activities, neglect of social values, functional disturbances in space and activities, inappropriate environmental qualities, and the loss of a sense of place, which can be addressed by proposing suggestions for improvement based on the identified issues.