ارزیابی وضعیت شهروندان هوشمند در شهرهای ایران (نمونه موردی: شهر تهران)

براساس مبانی نظری شهر هوشمند، نسل سوم شهرهای هوشمند در جهان بر «شهروندان هوشمند» تاکید دارند تا زیرساخت های پشتیبان؛ در واقع هوشمند شدن شهرها بیشتر از آنکه منوط به توسعه فناوری های نوین و زیرساخت ها باشد به هوشمند شدن شهروندان بستگی دارد. همچنین شاخص های مصوب بین المللی سنجش و ارزیابی وضعیت هوشمندی شهروندان وجود دارند که البته بر اساس شرایط فرهنگی و زمینه ای هر منطقه نیز قابل تدقیق هستند. لذا باتوجه به اهمیت موضوع و با هدف استخراج و آسیب شناسی شاخص های هوشمندی شهروندان در ایران، در این پژوهش پس از مطالعات اسنادی و با ابزار کتابخانه ای، با روش مفهوم سازی، ابتدا شاخص ها و زیرشاخص های ارزیابی شهروندان هوشمند استخراج شده‌اند و سپس در مرحله مطالعات پیمایشی، پرسشنامه های الکترونیک برای سنجش شاخص های مذکور طراحی شده و در بین حدود 270 نفر از شهروندان شهر تهران(به عنوان پایتخت و پیشرو در زمینه هوشمندسازی در کشور) توزیع شده است. در مرحله بعد تحلیل‌های کمی و کیفی صورت گرفته اند. با استفاده از رگرسیون چند متغیره و آزمون بتا شاخص های مرتبط رتبه بندی و تفسیر شده اند. در نهایت نتایج نشان می دهد شاخص مشارکت، مهمترین رکن را در حیطه شهروند هوشمند دارد و این امر حاکی است که لزوماً ارتقاء نقش شهروندان منوط به تامین زیرساخت ها و ورود فناوری های نوین در شهرها نیست. همچنین پیشنهادهایی در جهت تربیت شهروندان هوشمند از سطح پیش دبستان تا دانشگاه نیز ارائه شده است.

assessment of smart citizens in iranian cities (case example: tehran city)

based on the theoretical framework of the smart city, the third generation of smart cities in the world emphasizes smart citizens rather than supporting infrastructure; in fact, the smartness of cities depends on the smartness of citizens rather than the development of new technologies and infrastructures. also, there are internationally approved indexes for measuring and evaluating the state of intelligence of citizens, which of course can be revised based on the cultural and contextual conditions of each region in cities. therefore, according to the importance of the subject and to extract and diagnose the intelligence indexes of citizens in iran, in this research, after document, with the conceptualization method, the indexes and sub-indexes of citizen evaluation have been extracted and then in the stage of survey studies, electronic questionnaires have been designed to measure the mentioned indexes and distributed among about 270 citizens of tehran (as the capital and the leader in the field of intelligence in the country). in the next stage, quantitative and qualitative analyses have been carried out. by using multivariate regression and beta test, related indicators have been ranked and interpreted. finally, the results show that the participation index is the most important element in the field of smart citizens, and this indicates that the promotion of the role of the citizens does not necessarily depend on the provision of infrastructure and the introduction of new technologies in cities. also, suggestions for educating smart citizens from preschool to university level have been presented.