مقایسه تطبیقی نقش فرهنگ و محیط در شکل‌گیری خانه‌های بستکیه دبی و خانه‌های شهرهای جنوبی ایران

معمارى و فرهنگ گذشته‌ شهرهای جنوبی ایران بر فرهنگ و معمارى کشورهاى عربی حاشیه‌ خلیج‌فارس تاثیرگذار بوده، که یکی از نمونه‌های بارز آن، تاثیرگذاری بر معمارى بافت تاریخى محله بستکیه در شهر دبى است، که بر اثر مهاجرت تاجران ایرانی از مناطق جنوبی ایران به محله بستکیه بود . هدف پژوهش، بررسی علت شباهت معماری بستکیه دبی و شهرهای جنوبی ایران و تحلیل تاثیر معماری و فرهنگ بومی شهرهای جنوبی ایران بر معماری مسکونی محله بستکیه است. روش پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی و تطبیق و بررسی شش نمونه‌موردی از خانه‌های بافت قدیمی در بوشهر و محله بستکیه صورت گرفته است. نتایج نشان می‌دهد، در گذشته دو عامل فرهنگ و محیط در شکل‌گیری خانه‌ها تاثیرگذار بود. در مناطق حاشیه خلیج‌فارس، با توجه به اقلیم منطقه، باید راهکارهایی در جهت بهبود شرایط اقلیمی در خانه‌ها ایجاد می شد. از طرف دیگر فرهنگ ساکنان نیز بر چیدمان فضایی و کالبد خانه‌ها تاثیرگذار بود، پس مهاجرت ایرانیان به محله بستکیه باعث شد، فرهنگ و شیوه‌زندگی مهاجران ایرانی، بر کالبد خانه‌ها تاثیرگذارد و الگوهای مشابهی بین طراحی معماری خانه‌های دو منطقه در مسائلی مانند عرصه‌بندی و همنشینی فضا، حریم‌بندی و محرمیت فضا، شیوه ساخت و سیرکولاسیون داخلی فضایی ایجاد شود. در هر دو منطقه، فضاهای مختلفی برای مردان و زنان به عنوان فضاهای خصوصی و مشترک تعریف شده است. همچنین، فضاهایی برای مهمان‌ها و مهمانان مرد خانه وجود دارد که جدا از فضای خصوصی خانه قرار دارد. حیاط مرکزی و پنجره‌ها و بادگیرها به عنوان ابزاری برای ایجاد کوران هوا و تهویه طبیعی در خانه‌ها وجود دارد. همچنین، فضاهای مختلفی مانند فضاهای عمومی، نیمه عمومی و خصوصی در هر خانه برای انجام فعالیت‌های مختلف تعریف شده است.

comparative analysis of the role of culture and environment in the formation of bastakian houses in dubai and houses in southern cities of iran

the architecture and culture of southern iranian cities had a significant influence on the architecture and culture of arab countries around the persian gulf. one notable example is the influence on the architecture of the bastakiya neighborhood in dubai, which was a result of the migration of iranian merchants to the bastakiya neighborhood. the aim of this research is to analyze the influence of the local architecture and culture of southern iranian cities on the architecture of the bastakiya neighborhood. the research method was descriptive-analytical and involved comparing and studying six case studies of old-fashioned houses in bushehr and bastakiya. the results show that, in addition to environmental issues, culture and lifestyle had an significant influence on the layout and structure of houses in both regions. the migration of iranians to bastakiya caused the culture and lifestyle of iranian immigrants to influence the structure of houses, and similarities between the architectural design of houses in both regions were observed in issues such as spatial planning, integration, privacy, construction methods, and internal circulation of space. in both regions, different spaces were defined for men and women as private and common spaces, and there were also spaces for guests and male visitors that were separate from the private space of the house. the central courtyard and windows and windcatchers were used as tools to create natural ventilation and cooling. additionally, different spaces such as public, semi-public, and private spaces were defined in each house for various activities.