تبیین پایداری نظام فضایی شهری با تدوین، تعیین و اولویت‌بندی استراتژهای توسعه شهری؛ مطالعه موردی: شهرکاشان

امروزه شهرها با مشکلات عمده شهرنشینی و ناپایداری در ابعاد مختلف روبرو هستند و الگو‌های سنتی در قالب طرح‌های توسعه و عمران شهری نتوانسته منجر به کاهش نابسامانی و ناپایداری نظام فضایی شهرها شود. بنابراین ناکامی رویکردهای سنتی در پاسخگویی به مشکلات شهری باعث شکل‌گیری نگرش راهبردی شده است، در این راستا شهر کاشان از جمله شهرهایی می‌باشد که تحت تاثیر رشد بالای فیزیکی و عدم انطباق آن با ظرفیت زیر ساخت‌های شهری و در نهایت ناکارآمدی طرح‌های توسعه شهری، در عمل با آشفتگی‌های کالبدی، اقتصادی، اجتماعی فرهنگی زیادی در سطح شهر همراه شده و موجب توسعه شهر به سمت عدم تعادل و پایداری فضایی گردیده است. این پژوهش بر آن است در جریان مطالعات قبلی1 در زمینه الگوی رشد پراکنده شهری و ناتوانی طرح‌های توسعه شهری در پاسخگویی به نیازها و مشکلات شهر کاشان، در چهارچوب ساختار مفهومی مشخص به تبیین پایداری نظام فضایی شهر کاشان از طریق تدوین، تعیین و اولویت‌بندی استراتژهای توسعه شهری بپردازد. نوع پژوهش از نظر هدف کاربردی توسعه‌ای و از نظر شیوه انجام توصیفی تحلیلی است. رویکرد مطالعه حاضر نیز رویکرد راهبردی بر اساس نگرش سیستمی است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد نوع راهبرد مورد استفاده جهت پایداری نظام فضایی شهر کاشان از نوع راهبرد تدافعی می‌باشد، ضمن اینکه در ارزیابی صورت گرفته در زمینه اولویت‌بندی راهبردها با استفاده از مدل vikor و انتخاب استراتژی برترنشان داد، «تدوین سند توسعه اقتصادی شهر متناسب با قابلیت‌ها و مزیت‌های نسبی و رقابتی به ویژه در حوزه صنعت، گردشگری و محصولات کشاورزی» به عنوان استرتژی برتر می‌بایست در اولویت برنامه‌های توسعه شهر توسط مسوولین و مدیران شهری قرار گیرد.

Explaining the Sustainability of the Urban Space System by Formulating, Determining and Prioritizing Urban Development Strategies; Case Study: Kashan

Today, cities encounter major urbanization and instability problems in innumerable dimensions, and traditional patterns in the form of urban development plans have not been able to lessen the disorder and instability of the urban space system. Thus, traditional approaches failure to deal with urban problems has led to the formation of a strategic attitude. Regarding the issue, Kashan is one of the cities that has feasibly accompanied with many physical, economic, sociocultural disturbances influenced by high physical growth and its incompatibility with the capacity of urban infrastructure and ultimately inefficiency of urban development plans that caused the development of the city towards imbalance and spatial stability. In line with the previous studies regarding the pattern of scattered urban growth and the inability of urban development plans to meet the needs and deal with the problems of Kashan, this research is to proceed with explaining the stability of Kashan spatial system by formulating, determining and prioritizing urban development strategies within the framework of a specific conceptual structure. In terms of purpose, the type of research is applieddevelopmental and concerning the method, is descriptiveanalytic. The approach of the present study is also a strategic attitude based on a systemic approach. The results of the research show that the type of strategy applied to stabilize the space system of Kashan is a defensive strategy. While in the evaluation provided in prioritizing strategies using the VIKOR model and choosing the optimized strategy, showed that “Developing the economic development document of the city in accordance with the capabilities and comparative and competitive advantages, especially in the field of industry, tourism and agricultural products” should be considered a priority in urban development programs as a superior strategy by city officials and managers.