نقش برابری خواهی و مهمان نوازی بر تداوم سکونت در خانه های گمیشان

موضوع این پژوهش بررسی اثر برابری خواهی و مهمان نوازی بر چگونگی تداوم سکونت و ساختار خانه های گمیشان است و در این راستا برای درک بهتر از نحوه شکل گیری فضا در خانه های ترکمنی، ابتدا می بایست به مطالعات ساختار اجتماعی این اقوام پرداخت و سپس این دو عنصر فرهنگی را که نقش بارزی در تداوم سکونت از آلاچیق یا «اوی» تا خانه های چوبی دو طبقه یا «تام» داشتند، مورد بازشناسی قرار داد. این پژوهش از این نظر اهمیت دارد که می توان چگونگی تقسیم فضاها و فعالیت ها را در خانه های ترکمنی گمیشان تبیین نمود، موضوعی که پیش تر به آن پرداخته نشده است. هدف از انجام پژوهش بررسی نقش دو مولفه فرهنگی بارزتر یعنی برابری خواهی و مهمان نوازی بر شکل گیری فضاها در خانه های گمیشان است. پرسش اصلی در این پژوهش این است که برابری خواهی و مهمان نوازی چه نقشی در معماری خانه های گمیشان داشته است؟ مبانی نظری تحقیق متکی بر تاثیر فرهنگ در شکل گیری خانه های اقوام گوناگون در گذشته بوده است. در این پژوهش از روش تحقیق توصیفی تحلیلی و همچنین روش تحقیق تطبیقی استفاده شده است به این صورت که نخست بر اساس مطالعات کتابخانه ای و مشاهدات میدانی، اصول اجتماعی و فرهنگی در اقوام ترکمن بررسی شده و به جمع آوری داده ها در این زمینه پرداخته شده و دو مولفه اصلی تاثیرگذار در زندگی اجتماعی این اقوام شناسایی گردیده که شامل برابری جویی و مهمان نوازی است، سپس به بررسی تاثیر این دو مولفه بر معماری ترکمنی پرداخته شده است. در این نوشتار برابری خواهی و مهمان نوازی متغیر مستقل و چگونگی ساختار خانه های گمیشان متغیر وابسته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که ساختار و تقسیمات فضایی در خانه های گمیشان به صورت کاملا برابر است و این امر تحت تاثیر مستقیم از برابری جویی است که ریشه در افکار و باورهای آنها دارد. همچنین اساس شکل گیری و ایجاد این خانه ها برای اسکان مهمان در نظر گرفته شده، که این امر نیز تحت تاثیر مستقیمِ مهمان نوازیشان بوده است.