نقش مولّفه «ایمنی و امنیّت» فضاهای شهری در حضورپذیری کودکان مطالعه موردی: محلّه فاطمی در منطقه 6 تهران

شهرها، تنها محیطی برای گذران زندگی نیستند، بلکه باید بستری برای رشد و تعالی شهروندان خود باشند. در این میان کودکان به عنوان یکی از آسیب پذیرترین شهروندان، نیازمند توجّه بیشتری هستند. در دین اسلام دستورات و توصیه های فراوانی در این حوزه وارد شده است و دولت ها و سازمان ها نیز همواره به دنبال راهکار هایی برای حفظ حقوق کودکان در جامعه بوده اند. پرسشی که در این پژوهش مطرح شده این است که: مهم ترین معیارهای فضای شهری مناسب کودکان، به عنوان حقوق این دسته از شهروندان، کدام اند؟ همچنین کدام یک از این معیارها بیشترین تاثیر را بر حضور فعّال کودکان در فضاهای شهری دارند؟ بدین منظور ابتدا مروری بر ادبیات مرتبط با کودک و تلاش های صورت گرفته برای حمایت از کودکان داشته و سپس با نگاهی کوتاه به نیاز ها و حقوق کودکان در شهر به ضرورت ارتباط کودک با فضاهای شهری پرداخته ایم. در ادامه، با بررسی نظریّه های موجود معیارهای فضای شهری مناسب کودکان تعیین شد و به دلیل اهمیّت بسیار زیاد معیار ایمنی و امنیّت کودکان در شهر، این معیار مورد تدقیق قرار گرفت. در این پژوهش محلّه فاطمی تهران به منظور تایید مبانی نظری پژوهش مورد ارزیابی قرار گرفت تا ضمن استخراج معیارهای فضای شهری مناسب کودکان، میزان حضور کودکان و همچنین ارتباط آن با میزان امنیّت و ایمنی تبیین شود. با استفاده از تحلیل عاملی انجام شده روی داده های حاصل از پرسشنامه ها، 9 معیار فضای شهری مناسب کودکان استخراج شد. بررسی تاثیر معیارهای مذکور بر حضور کودکان از طریق همبستگی پیرسون تعیین و مشخّص گردید از این میان، ایمنی و امنیّت بیشترین تاثیر هم جهت را بر میزان حضور کودکان در فضاهای شهری این محلّه دارد (801/0=r). این امر نشان دهنده اهمیّت این حق کودکان در استفاده از فضاهای شهری از سوی ایشان است که تامین آن نه تنها بر عهده دولت هاست که به عنوان یکی از وظایف برنامه ریزان و طرّاحان شهری نیز باید مورد توجّه قرار گیرد.