بررسی تاثیر عوامل طبیعی د ر شکل‌گیری و ماند گاری شهر تاریخی د هد شت

د هد شت از جمله شهرهای تاریخی د ر جنوب غربی ایران، بیش‌ترین رونق خود را د ر عصر صفویه د اشت. این شهر امروزه د ر حاشیه جنوب شرقی شهر جد ید قرار د ارد . با توجّه به قرارگیری این شهر د ر اقلیم نسبتاً گرم و خشک، مولّفه‌های محیطی و جغرافیایی متعد ّد ی د ر شکل‌گیری و ماند گاری آن موثّر بود ند . چگونگی بر هم‌کنش این عوامل طی قرون متماد ی مساله پژوهش پیش‌رو است. هد ف از انجام پژوهش حاضر مطالعه توصیفی و تحلیلی تاثیر عوامل محیطی بر شکل‌گیری و د وام شهر د ر بیش از چهارصد سال است. از این‌رو، پژوهش حاضر د ر پی‌پاسخ‌گویی به این پرسش است که مهم‌ترین عوامل محیطی موثّر بر شکل‌گیری و د وام شهر تاریخی د هد شت کد امند ؟ و این عوامل چه برهم‌کنشی د ر طول تاریخ برای ماند گاری شهر د اشته‌اند ؟ برای پاسخ به این د و پرسش، مطالعات استناد ی منابع تاریخی مکتوب و بررسی‌های پیمایشی نگارند گان د و روش گرد آوری اطلاعات د ر پژوهش حاضر بود که از طریق تحلیل توصیفی تاریخی به تحلیل د اد ه‌ها انجامید . شهر تاریخی د هد شت به رغم اند ک مغایرت‌های معماری و ساختاری با د یگر شهرهای ایران، د ارای ویژگی‌های مشترک با آنهاست که می‌توان با شناخت و بررسی این ویژگی‌ها، الگوهای کلی شهر سنّتی ایرانی را ترسیم کرد . نتیجه آن‌که پاسخ‌گویی مناسب به ویژگی‌های طبیعی و اقلیمی (از جمله شکل گود کاسه‌ای، موقعیّت آب و هوایی خشن، تغییرات ناگهانی جوی، کمبود آب) ساختار فیزیکی خاصی را برای شهر تاریخی د هد شت تعریف کرد ه است که این ساختار فیزیکی موجب گرد ید تا مد یریّت شهری برای مشکلاتی چون تهیه آب شرب، شرایط د شوار جغرافیایی و آب و هوایی از جمله مقابله با باد های گرم و سوزان و هم‌چنین عد م حاصل‌خیزی خاک، چاره‌جویی معمارانه و متناسب با محیط را د ر نظر گیرد . این چاره‌جویی‌ها معمولاً د ر جهت حفظ فیزیکی شهر به کمک عوامل طبیعی بود و همین امر سبب غفلت از مولّفه‌های د فاعی شهر شد .