استانداردسازی و هنجاریابی پرسشنامه نگرانی‌های سلامت (HCQ-54) برای دانشجویان ایرانی دوره‌های کارشناسی دانشگاه‏های دولتی شهر تهران

زمینه: توجه به سلامتی نه از دیدگاه بالینی بلکه از منظر سلامت اجتماعی نگاه تازه‌ای به سلامتی فراتر از صرفاً فقدان بیماری یا ناتوانی بوده و با تاکید بر ارزیابی شخصی افراد از سلامتی خود به کامل بودن عملکرد جسم و ذهن و تطابق اجتماعی اشاره دارد؛ سنجش سلامت و مولفه‌های تشکیل‌دهنده آن یعنی سلامت جسمی، روانی و اجتماعی افراد نیاز به ابزرا ویژه‌ای دارد. هدف: هدف از انجام این مطالعه استانداردسازی و هنجاریابی hcq-54 برای دانشجویان متناسب با نگرانی‌های سلامت آنان در فرهنگ ایرانی بود. روش: این ابزار برای تعیین اندازه و میزان نگرانی‌های سلامت توسط اسپات و دوش ساخته شده است. سوالات مربوط به سه خرده مقیاس با عنوان نگرانی‌های جسمی، نگرانی‌های روانی و نگرانی‌های اجتماعی نام‌گذاری شده است. روایی محتوایی آن توسط اساتید روان‏شناسی و مشاوره تایید و سپس بر روی یک نمونه 2000 نفری دانشجویان دانشگاه‏های دولتی شهر تهران اجرا گردید. سوالات با روش آماری مناسب تحلیل و میزان روایی و اعتبار، نقطه برش و نمرات هنجار تعیین گردید. یافته‌ها: بر اساس محاسبات انجام شده ضریب همسانی درونی خرده‌مقیاس‌های نگرانی‌های جسمی، نگرانی‌های روانی و نگرانی‌های اجتماعی به ترتیب برابر با 646/0، 939/0، 894/0 و برای کل مقیاس برابر با 803/0 برآورد شده است. دامنه تغییرات ضرایب همبستگی متقابل بین نمرات خرده‌مقیاس‌های تشکیل‌دهنده hcq-54 بین 011/0 تا 997/0 قرار دارد. برای تعیین روایی سازه و مولفه‌های تشکیل‌دهنده پرسشنامه از روش تحلیل مولفه‌های اصلی با چرخش به شیوه نرمال شده واریماکس استفاده شد. نتیجه این محاسبات حاکی از اشباع مقیاس از یک عامل معنی‌دار و مهم با ارزش ویژه 979/12 است و این عامل 843/28% واریانس کل را تبیین می‌کند. نتیجه نهایی مربوط به مشخصه‌های آماری گویه‌های آزمون (پس از مرحله چرخش به شیوه نرمال شده واریماکس)، حاکی از همبسته بودن 46 سوال در یک عامل اصلی است که این عامل نگرانی‌های سلامت نام‌گذاری شد. نمره برش مطالعه حاضر برای تفکیک دانشجویان نگران از دانشجویان غیرنگران 62 به دست آمده است. شاخص‌های روایی بالینی آزمون برای این نقطه تفکیک، شامل حساسیت، ویژگی، کارآیی و اشتباه طبقه‌بندی به ترتیب برابر با 3/81%، 72%، 80% و 22% برآورد گردید. آزمون t مستقل نشان داد که بین میانگین دو گروه دانشجویان پسر و دختر در خرده‌مقیاس‌های hcq-54 تفاوت معنی‌داری وجود ندارد. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به میزان اعتبار و روایی به دست آمده، پرسشنامه نگرانی‌های سلامت (hcq-54) ابزاری است که می‌تواند مورد استفاده محققان قرار گیرد. افزون بر این، می‌تواند به عنوان ابزاری برای سنجش نگرانی‌های سلامت دانشجویان در مراکز مشاوره دانشجویی استفاده شود.