انطباق، هنجاریابی و ویژگی‌های روان‏سنجی مجموعه آزمون‌های استعداد چندبعدی (Mab)

زمینه: مجموعه آزمون‌های استعداد چند بعدی (mab) یک آزمون هوشی گروهی بر اساس مقیاس هوشی وکسلر بزرگسالان- تجدید نظر شده (wais-r) است. این آزمون برای سنجش دامنه وسیعی از توانایی‌های ذهنی بزرگسالان و نوجوانان 16 سال و بزرگ‌تر طراحی شده است. هدف: هدف پژوهش حاضر انطباق، هنجاریابی و همچنین بررسی ویژگیهای روان‏سنجی نسخه فارسی mab در جامعه دانشجویان دانشگاه پیام نور بود. روش: ابتدا mab به زبان فارسی ترجمه شد. سپس تغییرات فرهنگی لازم در برخی از سوالات خرده‌آزمون‌ها داده شد و برای استفاده آماده گردید. در نهایت بعد از مطالعه مقدماتی و حل اشکالات، آزمون‌ها برای دانشجویان گروه نمونه که شامل 315 نفر از دانشجویان علوم انسانی و پایه دانشگاه پیام نور مرکز تبریز بودند، اجرا شدند. در این پژوهش از میانگین و انحراف استاندارد نمرات خام خرده‌آزمون‌ها برای ایجاد نمرات میزان‌شده (با میانگین 50 و انحراف معیار 10) استفاده شد و جدول تبدیل نمره میزان‌شده تدوین شد. یافته‌ها: نتایج حاصل از همسانی درونی و بازآزمایی نشان داد که mab به طور قابل قبولی پایاست. تمامی خرده‌آزمون‌ها، همبستگی‌های متوسط و بالا با نمرات آزمون هوشی ماتریس‌های پیشرونده ریون داشتند که حاکی از روایی همزمان برای این خرده‌آزمون‌هاست. ضرایب همبستگی بین خرده‌آزمون‌های استعداد چند بعدی در دامنه‌ای از 18/0 تا 58/0 قرار داشت. همبستگی نمرات خرده‌آزمون‌های اطلاعات عمومی، واژگان و تکمیل تصاویر با سن مثبت و معنی دار، ولی همبستگی نمرات خرده‌آزمون‌های نماد ارقام، تجسم دیداری، تنظیم تصاویر و الحاق قطعات با سن منفی و معنی دار بود. خلاصه نتایج ضرایب رگرسیون نیز نشان داد که برای پیش‌بینی نمره کلی مقیاس کلامی خرده‌آزمون واژگان و برای پیش‌بینی نمره کلی مقیاس عملی خرده‌آزمون تجسم دیداری بیشترین سهم را دارند و خرده‌آزمون‌های دیگر در رتبه‌های بعدی قرار دارند. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه حاکی از آن است که نسخه فارسی mab یک ابزار اندازه‌گیری پایا و روا می‌باشد که می‏توان آن را برای اهداف مشاوره تحصیلی و شغلی، و پژوهش‌های پایه‌ای مورد استفاده قرار داد.