واکاوی آسیب های خانواده های مادر سرپرست: یک پژوهش کیفی

با توجه به افزایش طلاق و افزایش خانواده‌های تک والد، نیاز به توجه هر چه بیشتر به خانواده‌های مادر سرپرست که با دردسرهای چندگانه‌ای روبه‌رو هستند ضروری به نظر می‌رسد؛ بنابراین پژوهش کنونی با هدف کاوش تجربه‌های خانواده‌های مادر سرپرست انجام شد. این مطالعه به شیوه کیفی است که در آن از روش تحلیل محتوی استفاده ‌شده است. این شیوه با مشارکت 38 خانواده مادر سرپرست با برگزاری جلسه‌های بحث گروه کانون، بررسی ادبیات و مصاحبه نیمه ساختاریافته با 10 نفر از پژوهشگران حوزه خانواده در طول یک دوره 12 ماهه در سال 1394 انجام شد. نمونه‌گیری به روش هدفمند و در سال 1394 انجام شد. داده‌ها گردآوری و ثبت شد و سپس کدگذاری انجام گرفت. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها طی سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی، انجام شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها منجر به تولید 12 درون‌مایه شد که دربرگیرنده: «مشکلات و اختلالات روان‌شناختی مادر، مشکلات جسمی مادر، مشکلات و اختلالات روان‌شناختی فرزندان، مشکلات جسمی فرزندان، مشکلات تحصیلی فرزندان، مشکلات اشتغال، مشکلات بین فردی اعضای خانواده، مشکل با شوهر پیشین و خانوادۀ وی، مشکل مالی، مشکلات مسکن، مشکلات خانواده مبدا و مشکلات ناشی از افراد پیرامونی و شبکه های حمایتی اجتماع» هستند. این پژوهش درک تازه‌ای از تجربه‌های خانواده‌های مادر سرپرست با توصیف مشکلات آنها فراهم ساخت. ریشه این مشکلات، افزون بر مشکلات فردی و بین فردی، به تغییرات ساختار اجتماعی ما نیز مربوط می‌شود؛ بنابراین نتایج نشان داد که این خانواده‌ها مشکلات مهمی در جنبه‌های گوناگون زندگی‌شان دارند که نیازمند توجه بیشتری از سوی مسئولین هستند.