تدوین الگوی مفهومی خودآگاهی مبتنی بر اندیشه‎های شهید مطهری(ره)

پژوهش حاضر با هدف تدوین الگوی مفهومیِ خودآگاهی برای دانش‎آموزان دوره‎ی اول متوسطه مبتنی بر اندیشه‎های شهید مطهری(ره) انجام شده است. این تحقیق از حیث هدف کاربردی، از لحاظ رویکرد کیفی و از نظر روش پژوهش، از روش تحلیلی و استنباطی استفاده شد. جامعه‎ی پژوهش شامل تعداد 45 اَثر از جمله مقالات و گزارش‎های تحقیقاتی دست اول شهید مطهری(ره) و مرتبط با موضوع خودآگاهی و هم‎چنین، شامل 15 نفر از متخصصین در حوزه‎های فلسفه‎ی تعلیم و تربیت و روان‎شناسی تربیتی بود. روش نمونه‎گیری به‎صورت هدفمند و روش گردآوری به‎صورت کتابخانه‎ای و میدانی و ابزار مورد استفاده در بخش کتابخانه‎ای برگه‎های فیش‎برداری و در بخش میدانی مصاحبه بود. یافته‎های پژوهش نشان داد که مبانی خودآگاهی در اندیشه‎های شهید مطهری(ره) در پنج محور: 1-ذومراتب بودن، 2-خداجوی، 3-اندیشه‎ورزی، 4-آزادی معنوی و انتخاب‎گری و 5-پویایی و بالندگی انسان، قابل تبیین است. هم‎چنین، مولفه‎های خودآگاهی شامل: 1-خودِ فیزیکی و وراثتی، 2-خودِ واقعی، 3-خودِ آرمانی، 4-خودِ اجتماعی، 5-خودِ اخلاقی و معنوی و 6-کرامت و عزت‌نفس می‎باشد. باتوجه به مبانی و مولفه‎های فوق، الگوی خودآگاهی برای دانش‎آموزان دوره‎ی اول متوسطه تدوین شده است.

Developing a Conceptual Model of Self-Consciousness based on Morteza Motahari’s Thoughts

The purpose of current research is the development of a conceptual model of self-consciousness for the first grade of high school students based on Morteza Motahari’s thoughts. In terms of purpose, this research is practical; and the approach is a qualitative one. Also, in terms of method, this research is considered an inferential analysis.The statistical community of research in the written section contains 45 works including books, research reports, published articles, existing sources on the web, first-hand sources relating to self-consciousness; and in humans section contains 15 experts in the fields of philosophy of education and educational psychology. The sampling method was target-oriented and the tool used for this was note-taking and interviewing. Based on research’s results, self-consciousness has five axes in Morteza Motahari’s thoughts: 1. Rankings of humans, 2. Human’s God-seeking, 3. Human’s reflection, 4. The selectiveness of humans and 5. Dynamism and maturity of humans. Moreover, research findings indicate that components of self-consciousness consist of 1. Physical and hereditary self, 2. The real self, 3. Ideal self, 4. Social self, 5. Moral and spiritual self and 6. Self-esteem. Considering the above-mentioned factors, and axes a model for self-consciousness for the first grade of high school students was developed.