نقد مبانی انسان‌شناختی نظریه مراجع محور راجرز با نگرش به منابع اسلامی

هدف تحقیق حاضر نقد مبانی انسان‌شنا‌ختی نظریه‌ی مراجع محوری کارل رانسوم راجرز بوده است. راجرز نسبت به انسان نگاه خوش بینانه و مثبتی داشت. از نظر راجرز انسان اصولا موجوی منطقی، اجتماعی، پیش رونده و واقع بین است که مهم‌ترین انگیزه‌اش نیل به خودشکوفایی است. در این مسیر مبنا و ملاک عمل کردن خود نظمی ارگانیزمی است. نیازی نیست که نگران کشش‌های ضداجتماعی انسان باشیم زیرا ذاتی انسان نیستند و عرضی هستند. هم چنین انسان قادر به کسب معرفت قطعی نسبت به واقعیت بیرونی نیست و هرکسی برداشت خود را از واقعیت دارد. این در حالی است که از نظر اسلام انسان ماهیتاً ارزشمند است و کرامت ذاتی دارد و می تواند به کرامت اکتسابی برسد. در کنار جنبه‌های مثبت، انسان جنبه‌های دانی و سفلی نیز دارد که باید آن را در سایه عقل مبتنی بر دین و فطرت متعادل کند. همچنین نیل به معرفت و کسب آن نیز امری میسر و شدنی است و دستورات دین درباره کسب علم و تفکر و تفقه مبین همین امر است. خودشکوفایی شامل ابعاد شناختی، اخلاقی، معنوی، شخصیتی و عاطفی (هیجانی) می شود و اعمال انسان ها به صورت داوطلبانه و ارادی بر اساس انتخاب انجام می شود و انسان را به تدریج در مسیر تعالی و کمال و معنایابی حرکت می دهد.

Critique of the anthropological foundations of Karl Rogers’ theory with a view to Islamic sources

The aim of the present study was to critique the anthropological foundations of the theory of the clientcentered of Karl Ransom Rogers. Rogers had a optimistic and positive view about man. According to Rogers, man is basically a rational, social, progressive, and realistic whose most important motivation is selfactualization. In this direction, the basis and criterion for action is selforganization. We do not need to worry about human antisocial traction because they are not innate in humans and are tributary. Also, man is not able to acquire definite knowledge of external reality, and everyone has his own perception of reality. However, according to Islam, human beings are valuable in nature and have inherent dignity and can attain acquired dignity. In addition to the positive aspects, man also has the downward aspects that must be balanced in the shadow of religion and nature spirit. It is also possible to attain knowledge and acquire it, and the instructions of the religion regarding the acquisition of knowledge, thought, and sectarianism indicate this. Also, selfactualization in Rogers’ theory focuses on the biological aspects of human beings, while according to Islam, moving in the direction of servitude and the goal of creation with a divine motive will lead to human selfactualization and closeness (nearness) to God.