طراحی مدل پیش‌بینی انعطاف‌پذیری شناختی بر اساس تحلیل روند تغییرات چرخه زندگی در زوجین متقاضی طلاق

هدف پژوهش حاضر طراحی مدل پیش‌بینی انعطاف پذیری شناختی بر اساس تحلیل روند تغییرات چرخه زندگی در زوجین متقاضی طلاق ‌بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و براساس معادلات ساختاری و جامعه‌آماری زوجین متقاضی طلاق مراجعه کننده به دادگاه خانواده در 6 ماه اول سال 1397 در استان آذربایجان‌شرقی بودند. با روش نمونه‌گیری هدفمند، 200 زوجین (400 نفر) که دارای ملاک‌های ورود به پژوهش بودند به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه انعطاف‌پذیری شناختی (دنیس و وندروال، 2010) ‌بود. داده‌ها با استفاده از روش معادلات ساختاری و تحلیل مسیر و نرم افزار amos تحلیل شدند. نتایج نشان داد که مدل ساختاری پژوهش برازش قابل قبولی با داده‌های پژوهش دارد. نتایج تحلیل‌روند حاکی از آن بود که تغییرات انعطاف‌پذیری شناختی در مراحل گوناگون چرخه‌زندگی زوجین متقاضی طلاق معنادار است. بیشترین میزان انعطاف‌پذیری شناختی در مراحل عقد و بدون فرزند می‌باشد. همچنین انعطاف‌پذیری شناختی زوجین با ورود اولین فرزند کاهش می‌یابد و کمترین انعطاف‌پذیری شناختی زوجین در دوره نوجوانی فرزند است و در مرحله آشیانه خالی دوباره افزایش می‌یابد. (p<0.01). نتایج پژوهش شواهدی را پیشنهاد می‌‌کند که انعطاف‌پذیری شناختی همسران از مراحل چرخه زندگی خانوادگی تبعیت می‌کند. لذا پیشنهاد می‌شود زوج ها به آموزش مهارت‌های اجتماعی لازم به نوجوان توجه کنند و با بعد از دوره نوجوانی فرزند، روابط خود را با اطرافیان دوباره بازسازی کنند.

Design of model cognitive flexibility based on Trend Analysis of Changes of Life Cycle in demanding couples of divorce

The Present study aimed to Design model cognitive flexibility based on Trend Analysis of Changes of Life Cycle in divorcing couples. Methodology was descriptive correlation. Statistical population was demanding couples of divorce referring to family court in 2018 in East Azerbaijan, Iran. Using a purposeful sampling method, 200 couples (400 participants) who met the inclusion criteria were selected. Research tools were questionnaire of Dennis & Vander Wal’s (1978) cognitive flexibility. Collected data were analysed using Structural Equation Modeling and path analysis. Finding showed that Changes of cognitive flexibility in Life Cycle of demanding couples of divorce is significant. The most cognitive flexibility related to stages of getting engagement and no child. cognitive flexibility decrease after entrancing first child and the least cognitive flexibility related to adolescence and again increase in empty nest (P<0.01). The results of research provide some evidence to suggest that there is a curvilinear relationship between cognitive flexibility of spouses and family Life Cycle. Therefore, was suggested that couples pay attention to social skills training for adolescents and after that reconstruct their relationships with others. Keywords: Life Cycle, Divorce, Cognitive flexibility.