اثر نظام های مختلف کوددهی (شیمیایی، زیستی و تلفیقی) بر غلظت عناصر، ویژگی های بیوشیمیایی و عملکرد چای ترش (hibiscus sabdariffa l.)

چای ترش (hibiscus sabdariffa l.) گیاهی دارویی و معطر نیمه گرمسیری از خانواده ختمی است که از کاسبرگ آن به دلیل خواص دارویی و خوراکی استفاده می شود. به منظور ارزیابی اثر کودهای زیستی در تلفیق با مقادیر مختلف کودهای شیمیایی بر غلظت عناصر نیتروژن و فسفر، ویژگیهای بیوشیمیایی و وزن خشک کاسبرگ های چای ترش، آزمایشی به صورت بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل در سال های زراعی 91-1390 و 92-1391 اجرا شد. تیمار های آزمایشی شامل تغذیه گیاه با npk (به ترتیب220، 130 و 75 کیلوگرم در هکتار اوره، سوپرفسفات تریپل و سولفات پتاسیم)، کود زیستی بیوفسفات، بیوفسفات+25 درصد npk، بیوفسفات+50 درصد npk، بیوفسفات+100 درصد npk، کود زیستی نیتروکسین، نیتروکسین+25 درصد npk، نیتروکسین+50 درصد npk، نیتروکسین+100 درصد npk، بیوفسفات+ نیتروکسین، بیوفسفات+ نیتروکسین+25 درصد npk، بیوفسفات+ نیتروکسین+50 درصد npk، بیوفسفات+ نیتروکسین+100 درصد npk و عدم استفاده از کود (شاهد) بود. صفات مورد مطالعه شامل درصد نیتروژن برگ و کاسبرگ، درصد فسفر برگ و کاسبرگ، درصد پروتئین برگ و کاسبرگ، محتوای آنتوسیانین، ویتامین c، درصد اسیدیته و وزن خشک کاسبرگ بودند. نتایج حاصل از تجزیه مرکب دو سال زراعی مبین آن بود که تیمارهای مختلف کود شیمیایی، زیستی و تلفیق آن ها اثر معنی دار (01/0p) بر کلیه صفات مورد بررسی داشتند. برای کلیه صفات مورد مطالعه بیشترین مقادیر در تیمار نیتروکسین+ بیوفسفات+100 درصد npk حاصل گردید که به جز برای درصد نیتروژن و پروتئین برگ اختلاف آن با تیمار نیتروکسین+ بیوفسفات+50 درصد npk معنی دار نبود. جهت حصول حداکثر عملکرد و کیفیت مطلوب چای ترش بهترین تیمار "بیوفسفات+ نیتروکسین+50 درصد npk " بود. بنابراین، با توجه به ضرورت تولید گیاهان دارویی در نظام های زراعی کم نهاده، استفاده از 50 درصد مقدار توصیه شده کودهای شیمیایی به همراه کودهای زیستی نیتروکسین و بیوفسفات جهت حصول حداکثر کمیت و کیفیت کاسبرگ در چای ترش توصیه می گردد.