بررسی خصوصیات زراعی و شاخص های سودمندی در کشت مخلوط افزایشی نخود (cicer arietinum l.)و سیاهدانه (nigella sativa l.)

به منظور بررسی عملکرد کمی و کیفی نخود (cicer arietinum l.) و سیاهدانه (nigella sativa l.) در کشت مخلوط افزایشی، آزمایشی در مزرعه ای واقع در استان آذربایجان غربی- شهرستان نقده در سال زراعی 92-1391 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایشی شامل کشت مخلوط 100% سیاهدانه + 10% نخود، 100% سیاهدانه + 20% نخود، 100% سیاهدانه + 30% نخود، 100% سیاهدانه + 40% نخود و 100% سیاهدانه + 50% نخود و کشت خالص نخود و سیاهدانه بود. نسبت های مختلف کاشت اثر معنی داری (01/0p?) بر صفات مورد مطالعه دو گیاه نخود و سیاهدانه (به جز عملکرد اسانس سیاهدانه) داشت. بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی نخود از تیمار کشت خالص به ترتیب برابر با 1105 و 4479 کیلو گرم در هکتار حاصل شد. نتایج در مورد گیاه سیاهدانه نشان داد که بیشترین عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی از کشت خالص به ترتیب برابر با 750 و 2310 کیلو گرم در هکتار به دست آمد. بالاترین درصد پروتیین دانه نخود (23 درصد) و درصد اسانس سیاهدانه (47/1 درصد) مربوط به نسبت کاشت 50% نخود + 100% سیاهدانه بود. بر اساس نتایج این آزمایش، بیشترین نسبت برابری زمین (74/1= ler)، افت واقعی عملکرد (45/6ayl=) و میزان سودمندی کشت مخلوط (70/1= ia) از تیمار افزایشی 10% نخود + 100% سیاهدانه به دست آمد. لذا چنین می توان استنباط کرد که تیمارکشت مخلوط افزایشی 100% سیاهدانه + 10% نخود برای افزایش درآمد اقتصادی و بهره وری استفاده از زمین به طور قابل ملاحظه ای موثر باشد.