ارزیابی تنوع گیاهان کشاورزی و تاثیرگذاری عوامل مدیریتی در منطقه شکار ممنوع قراویز و نواحی حاشیه ای

تنوع زیستی نقش کلیدی در پیشبرد اهداف کشاورزی پایدار دارد و باعث تضمین تولید محصولات غذایی، دارویی و صنعتی می شود . در این مطالعه تنوع زیستی گیاهان کشاورزی و عوامل مدیریتی در سه روستای منطقه شکار ممنوع قراویز و چهار روستا در حاشیه این منطقه، در شهرستان سرپل ذهاب واقع در استان کرمانشاه مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات مورد نظر از طریق بازدید از مزارع و پرسشنامه جمع آوری گردید. از شاخص-های غنای گونه ای، شانون-وینر و غالبیت سیمپسون برای محاسبه تنوع زیستی استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که گونه های کشاورزی موجود در منطقه مورد مطالعه به هفت تیره تعلق داشت که تیره گندمیان، حبوبات و سیب زمینی بیشترین سهم را به خود اختصاص دادند. گونه های گندم (triticum aestivum l.)، ذرت (zea mays l.) در تمامی روستاهای موجود مورد کشت و کار قرار می گیرند. همبستگی بین نوع مزرعه با شاخص های غنای گونه ای (**419/0)، شانون-وینر (**449/0) و غالبیت سیمپسون (**315/0-) معنی دار بود، به عبارتی آبی یا دیم بودن مزرعه بر روی شاخص های مذکور موثر بوده است. همبستگی نوع کود مصرفی با شاخص های غنای گونه ای (**413/0-)، شانون-وینر (**377/0-) و غالبیت سیمپسون (**296/0) نیز معنی دار گردید. با افزایش مصرف کودهای شیمیایی، میزان تنوع گونه های زراعی کاهش یافت، اما استفاده از کودهای آلی، تنوع گونه های زراعی را افزایش می دهد. همبستگی میزان مصرف کودهای آلی با شاخص غنای گونه ای (**452/0)، شانون-وینر (**419/0) و غالبیت سیمپسون (**338/0-) معنی دار بود. مصرف کودهای شیمیایی، آیش گذاری سالانه، مصرف بذر اصلاح شده، سموم شیمیایی و نهاده بیولوژیک بر روی شاخص های تنوع زیستی اثر معنی داری نداشتند. به طور کلی با بهبود مدیریت بوم نظام های کشاورزی منطقه، می توان ضمن افزایش تنوع زیستی سبب بهبود وضعیت پایداری در کشاورزی منطقه مورد مطالعه شد.