مقایسه نظام های بهره برداری به لحاظ مصرف انرژی تولید سویا (Glycine max L.) در دشت مغان

ارزیابی روند ورود و خروج انرژی در نظام های بهره برداری، یکی از روش های تعیین سطح پایداری در این نظام ها است. هدف از این تحقیق مقایسه نظام های بهره برداری (تعاونی، خصوصی و دولتی) به لحاظ مصرف انرژی تولید سویا (glycine max l.) و بررسی تاثیر انرژی نهاده ها در میزان عملکرد سویا در دشت مغان بود. برای این منظور، اطلاعات به وسیله مصاحبه رو در رو با 14 کشاورز عضو تعاونی، 54 کشاورز خصوصی و 14 واحد کشت و صنعت جمع آوری گردید. بیشترین انرژی ورودی برای تولید سویا در نظام های بهره برداری دولتی (28/26784 مگاژول در هکتار) و به دنبال آن در نظام بهره برداری تعاونی (98/24815 مگاژول در هکتار) مشاهده گردید. همچنین، انرژی خروجی در نظام بهره برداری تعاونی، خصوصی و دولتی به ترتیب 5/41947، 61/39948 و 5/43627 مگاژول در هکتار محاسبه شد. سهم انرژی های تجدیدپذیر از کل انرژی ورودی در نظام های بهره برداری تعاونی، خصوصی و دولتی به ترتیب 84/37، 07/31 و 47/37%، برآورد شد در صورتی که سهم انرژی های تجدیدناپذیر به -ترتیب 16/62، 93/68 و 53/62%، از کل انرژی ورودی بود. میزان اتکا به منابع انرژی تجدیدناپذیر در این منطقه بالا بود. بنابراین، باید در جهت جایگزین نمودن منابع انرژی تجدیدپذیر به جای منابع تجدیدناپذیر تلاش شود. تجزیه و تحلیل انرژی نشان داد، نسبت انرژی خروجی به انرژی ورودی (کارایی مصرف انرژی)، برای نظام بهره برداری تعاونی، خصوصی و دولتی به ترتیب 68/1، 63/1 و 62/1 می باشد. در همه شاخص های انرژی، نظام بهره برداری تعاونی در مقایسه با نظام بهره برداری خصوصی و نظام بهره برداری دولتی گزینه بهتری بود. تخمین کشش تولید نشان داد، در بین نهاده های انرژی، آبیاری موثرترین نهاده برای تولید سویا می باشد.