اثر ورمی‌کمپوست و کودهای زیستی بر عملکرد رویشی و اسانس ریحان (Ocimum basilicum L.) در شرایط آب و هوایی مشهد

به منظور مطالعه اثرات ورمی کمپوست و کودهای زیستی بر عملکرد رویشی و اسانس ریحان ocimum basilicum l.)) آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مشهد در سال زراعی 89-1388 اجرا شد. تیمار های آزمایش شامل 1- ورمی کمپوست، 2- نیتروکسین (حاوی باکتری های azotobacter sp. و azospirillum sp.)، 3- بیوفسفر (حاوی باکتری های pseudomonas sp. و bacillus sp.)، 4- ورمی-کمپوست+ نیتروکسین، 5- ورمی کمپوست+ بیوفسفر، 6- نیتروکسین+ بیوفسفر، 7- ورمی کمپوست+ نیتروکسین+ بیوفسفر، 8- کود شیمیایی (n.p.k) و 9- شاهد (بدون کود) بودند. در طی فصل رشد دو چین در مرحله رشدی یکسان برداشت شد. نتایج آزمایش حاکی از برتری معنی دار ترکیب‌های کودی زیستی و ورمی‌ ورمی کمپوست نسبت به شاهد و شیمیایی در بسیاری از صفات اندازه گیری شده در هردو چین بود. در چین اول بیشترین عملکرد تازه (8/11377 کیلوگرم در هکتار) و خشک (6/1895 کیلوگرم در هکتار) در گیاهان تحت تیمار ورمی کمپوست+ نیتروکسین+ بیوفسفر مشاهده شد و تیمارهای ورمی کمپوست+ نیتروکسین و ورمی کمپوست+ بیوفسفر بیشترین تاثیر را در افزایش عملکرد خشک برگ (به ترتیب 7/1164 و 8/1166 کیلوگرم در هکتار) داشتند. در چین دوم بیشترین عملکرد تازه کل اندام هوایی (3/11333 کیلوگرم در هکتار) در گیاهان تحت تیمار ورمی+ نیتروکسین+ بیوفسفر، و بیشترین عملکرد خشک کل اندام هوایی و عملکرد خشک برگ (به ترتیب 8/2017 و 4/1103 کیلوگرم در هکتار) در تیمار ورمی کمپوست+ نیتروکسین مشاهده شد. بیشترین درصد اسانس در هر دو چین در گیاهان تحت تیمار شاهد (به ترتیب 2/1 و 23/1 درصد در چین اول و دوم) حاصل شد. بر اساس نتایج این مطالعه، ورمی کمپوست و کودهای زیستی به تنهایی و یا در ترکیب با یکدیگر تاثیری در افزایش درصد اسانس نداشتند، ولی عملکرد رویشی را افزایش دادند.