اثرات کاربرد آب شور و معمولی توام با کودهای آلی و شیمیایی بر برخی خصوصیات کمی و انباشت یون‌های معدنی در زیره سبز (Cuminum cyminum L.)

تحمل شوری یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر تولید محصولات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک می‌باشد. به منظور مطالعه اثرات آب شور و معمولی توام با کودهای آلی و شیمیایی بر زیره سبز (cuminum cyminum l.)، آزمایشی در سال زراعی 91-1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. عامل اصلی شامل رژیم آبیاری در دو سطح (آب معمولی و آب شور طبیعی با هدایت الکتریکی 180/4 دسی‌زیمنس بر متر) و عامل فرعی تیمارهای منفرد و تلفیقی کود شیمیایی کامل و کود دامی و تیمار شاهد بود. نتایج مشخص نمود با افزایش نمک‌های محلول در آب آبیاری تا محدوده 180/4 دسی‌زیمنس بر متر ارتفاع بوته، وزن هزار دانه، تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر و بوته و عملکرد دانه کاهش یافت اما بر درصد و عملکرد اسانس افزوده شد. همچنین افزایش جذب یون سدیم منجر به کاهش غلظت پتاسیم، فسفر، کلسیم و منیزیم در دانه گردید.از میان تیمارهای مختلف کودی، کاربرد جداگانه کودهای معدنی و آلی مزیت چندانی نداشته، بلکه کاربرد توامان کود شیمیایی و دامی بر بهبود اغلب صفات مورد مطالعه اثربخش‌تر بود. برهمکنش نوع آب و نوع کود بر عملکرد دانه، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته، درصد اسانس و محتوای سدیم دانه معنی‌دار بود. در مجموع، به‌منظور کاهش آلودگی‌های ناشی از کودهای شیمیایی و جبران کمبود مواد آلی خاک در مناطق خشک و نیمه‌خشک کاربرد توام کود آلی و معدنی (کود شیمیایی به نسبت 40:20:15 کیلوگرم در هکتار در تلفیق با 20 تن در هکتار کود دامی) در منطقه توصیه می‌شود.