اثر تنش یخ زدگی بر گیاه بنفشه (Viola gracilis L.) تحت شرایط آزمایشگاهی

این مطالعه با هدف بررسی تحمل به یخ‌زدگی گیاه بنفشه (viola gracilis l.) در شرایط کنترل شده و به صورت طرح کاملاً تصادفی با شش تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1387 انجام شد. به این منظور گیاهان پس از کشت و رشد در خزانه در اواسط پاییز و خوسرمایی در شرایط طبیعی در طول پاییز، در مرحله 5- 7 برگی با قرار گرفتن در فریزر ترموگرادیان در معرض 12 دمای یخ‌زدگی (صفر، 2-، 4-، 6-، 8-، 10-، 12-، 14-، 16-، 18-، 20- و 22- درجه سانتی‌گراد) قرار داده شدند. پایداری غشا پلاسمایی پس از یخ‌زدگی از طریق اندازه گیری نشت الکترولیت ها و درصد بقا و رشد مجدد گیاهان پس از سه هفته رشد در شاسی سرد و به ترتیب از طریق شمارش تعداد بوته ها و تعیین نسبت آن ها به تعداد بوته قبل از تیمار یخ‌زدگی و اندازه گیری صفاتی نظیر وزن خشک، ارتفاع گیاه، تعداد گل و تعداد شاخه جانبی تعیین شد. با کاهش دما درصد نشت الکترولیت ها به طور معنی داری افزایش یافت، به طوری که در دمای 20- درجه سانتی‌گراد به حداکثر رسید. درصد بقا گیاهان تا دمای 18- درجه سانتی‌گراد تحت تاثیر قرار نگرفت، ولی در دمای پایین تر، درصد بقا کاهش معنی داری نشان داد. بر اساس نتایج حاصل، دمای کشنده 50 درصد گیاهان (lt50) بر اساس درصد نشت و درصد بقا به ترتیب 20- و 4/19- درجه سانتی‌گراد تعیین شد. کاهش دما به کمتر از 18- درجه سانتی‌گراد سبب کاهش شدید وزن خشک گیاهان شد و دمای کاهنده 50 درصد وزن خشک گیاهان ( (rdmt502/19- درجه سانتی‌گراد بود.