ارزیابی تاثیر سامانه‌های کشت مخلوط ارقام گندم (triticum aestivum l.) بر جمعیت، زیست‌توده، محتوای عناصر غذایی کم‌مصرف علف‌های هرز و عملکرد محصول

به منظور ارزیابی تاثیر کشت مخلوط ردیفی ارقام گندم (triticum aestivum l.) بر تراکم، زیست‌توده و محتوای عناصر غذایی کم‌مصرف شاخساره علف‌های هرز و عملکرد محصول، یک آزمایش مزرعه‌ای در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز در سال زراعی 93-1392 انجام شد. آزمایش در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هشت تیمار و سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل کشت مخلوط ردیفی ارقام گندم (:i1 کشت مخلوط شیرودی + لاین 11-91، :i2 کشت مخلوط شیرودی + لاین 15-91، i3: کشت مخلوط لاین 11-91 + لاین 15-91 و i4: کشت مخلوط شیرودی + لاین 11 -91 + لاین 15-91) وکشت خالص آن‌ها (s1: کشت خالص شیرودی، s2: کشت خالص لاین 11-91، :s3کشت خالص لاین 15-91 و s4: کشت خالص نسل ناخالص f2 به صورت توده بذری) بود. نتایج نشان‌دهنده تاثیر معنی‌دار مخلوط ژنوتیپ‌ها در کاهش تراکم، زیست توده و محتوای عناصر غذایی کم مصرف علف‌های هرز بود. بیشترین تراکم علف‌های هرز در کشت خالص شیرودی (39.33 بوته در متر مربع) و بیشترین زیست‌توده علف‌های هرز در کشت خالص لاین 11-91 (130 گرم در متر مربع) و کشت خالص شیرودی (121.3 گرم در متر مربع) مشاهده شد. بیشترین محتوای آهن، روی، مس و منگنز شاخساره علف‌های هرز نیز به ترتیب در کشت خالص لاین 15-91 وکشت خالص شیرودی (به ترتیب 275 و 245.6 میلی‌گرم در کیلوگرم)، کشت خالص شیرودی (27.5 میلی‌گرم در کیلوگرم)،کشت خالص لاین 15-91 (21.23 میلی‌گرم درکیلوگرم) وکشت خالص شیرودی (63.85 میلی‌گرم درکیلوگرم) مشاهده شد. همچنین بیشترین عملکرد دانه درکشت مخلوط شیرودی + لاین 15- 91 به میزان 5.4 تن در هکتار مشاهده شد. استفاده از کشت مخلوط ارقام گندم می‌تواند باعث کاهش جذب منابع محیطی به ویژه عناصر کم‌مصرف توسط علف‌های هرز و کاهش رشد آن‌ها شود. نتایج این مطالعه می‌تواند برای مدیریت غیرشیمیایی و اکولوژیک علف‌های‌ هرز و افزایش عملکرد گیاه زراعی گندم در اگرواکوسیستم‌ها مورد استفاده قرار گیرد.