کاربرد نهاده‎های بوم‎سازگار در زراعت گاوزبان ایرانی (echium amoenum fisch. & mey.) در شرایط مشهد

به‎منظور بررسی اثر اسیدهای آلی، ریزوباکترهای محرک رشد گیاه و گونه‎های مختلف میکوریزا بر عملکرد و اجزای عملکرد گاوزبان ایرانی (echium amoenum fisch. & mey.) پژوهشی در دانشگاه فردوسی مشهد در سه سال زراعی متوالی 91-1390، 92-1391 و 93-1392 به صورت اسپلیت‎پلات در زمان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. هفت نوع اصلاح کننده خاک و کود بیولوژیک مختلف شامل 1 اسید هیومیک، 2 اسید فولویک، 3 نیتروکسین (حاوی باکتری‌های azotobacter spp. و azospirillum spp.)، 4 بیوفسفر (حاوی باکتری‌های bacillus sp. و pseudomonas sp.)، 5 بیوسولفور (حاوی باکتری thiobacillus spp.)، 6 میکوریزا (حاوی قارچ glomus mosseae) و 7 میکوریزا (حاوی قارچ glomus intraradices) و عدم استفاده از کود به عنوان تیمار شاهد در کرت های اصلی و زمان (سال های زراعی دوم و سوم) در کرت های فرعی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که بیشترین مقدار عملکرد گل خشک (1004 کیلوگرم در هکتار) در نتیجه کاربرد اسید هیومیک به دست آمد. کاربرد اسیدهای آلی هیومیک و فولویک وزن دانه در بوته را به‎ترتیب 38 و 25 درصد و تعداد دانه در بوته را به‎ترتیب 19 و 17 درصد نسبت به شاهد افزایش دادند. کودهای اسید فولویک، نیتروکسین، بیوفسفر، بیوسولفور، میکوریزا (glomus mosseae) و میکوریزا (glomus intraradices) نیز به ترتیب افزایش 27، 20، 4، 26، 30 و 28 درصدی عملکرد گل خشک را در مقایسه با شاهد سبب شدند. بیشترین شاخص برداشت گل و دانه به ترتیب در نتیجه استفاده از میکوریزا (glomus intraradices) و اسید هیومیک حاصل شد.