انتشار دی اکسید کربن و پتانسیل گرمایش جهانی ناشی از مصرف انرژی در تولید پنبه (gossypium herbaceum l.) در استان گلستان

مدیریت صحیح در انتخاب روش ها مناسب عملیات های زراعی باعث کاهش مصرف سوخت، انرژی و کاهش تولید گاز های گلخانه ای در تولید محصولات کشاورزی می شود. در این مطالعه مقادیر انرژی ورودی، خروجی و انتشار گاز های گلخانه ای در تولید پنبه (gossypium hirsutum l.) در استان گلستان و شهرستان های علی آباد کتول و آق قلا مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، عملیات زراعی در 100 مزرعه در دو سال زراعی 93 و 94 به صورت تصادفی انتخاب و اطلاعات مربوط به تمامی مزارع ثبت شد. مقادیر مختلف کاربرد نهاده ها و اطلاعات جامع در هر مرحله از کاشت تا برداشت جمع آوری و ثبت و پردازش گردید. در حین اجرای عملیات زراعی مختلف جهت تولید پنبه با استفاده از ضرایب تبدیل انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای استخراج شده از منابع متعدد برای هر عملیات معادل سازی شد و سپس مقدار انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای برای هر نهاده و عملیات محاسبه گردید. با توجه به نتایج به دست آمده میانگین انرژی خروجی برابر 154 گیگاژول در هکتار به دست آمد که حدود شش برابر میانگین انرژی ورودی با 26 گیگا ژول در هکتار می باشد. دامنه انرژی های خروجی برای تولید پنبه بین 49 گیگاژول در هکتار تا 243 گیگاژول در هکتار و برای انرژی ورودی بین 15 تا 43 گیگاژول در هکتار متغیر بود مقدار پتانسیل گرمایش جهانی (gwp) کل ناشی از فعالیتهای مختلف در هر مزرعه پنبه بین 741 تا 7790 کیلوگرم معادل co2 در هکتار متغیر بوده است. بیشترین انتشار گاز های گلخانه ای مربوط به کود های شیمیایی و مقدار گاز های گلخانه ای منتشر شده در نهاده ها کود حیوانی و سوخت در رتبه های بعدی قرار داشتند. نتایج مقایسه بین انرژیهای ورودی و پتانسیل گرمایش جهانی ناشی از آن نشان داد که بین انرژی های ورودی در مزارع تولید پنبه و gwp ناشی از آن ارتباط مستقیمی وجود دارد. عملیات های آبیاری، تغذیه و آماده سازی بیشترین مصرف سوخت را داشته که متعاقب آن باعث افزایش گاز های گلخانه ای می شود. از نتایج این تحقیق می توان به این نتیجه رسید که از طریق کاهش مصرف سوخت و کاهش مصرف کود های شیمیایی میزان مصرف انرژی و انتشار گاز های گلخانه ای را کاهش داد.