تاملی در آرای ایلیا ابوماضی درباره خاستگاه شعر

مساله خاستگاه شعر یکی از مهم ترین پرسشهای بنیادین در فلسفه ادبیّات است. این مقوله از این منظر حایز اهمیّت است که اصولاً شناخت ماهیّت و آبشخور شعر می تواند در شناخت شعر خوب و موثّر بسیار مهم باشد. در دوره معاصر شاعران و منتقدان در این باره دیدگاه هایی مطرح کرده اند. علاوه بر آنان نظریّه های جدید روانشناسی هم بر این مساله تاثیر گذاشته است. نویسندگان در این مقاله برآنند تا این موضوع را در دیوان ایلیا ابوماضی بررسی کنند. بررسی این موضوع با توجّه به دیدگاه های ارایه شده جدید و نیز با در نظر داشتن سنّت ادبی گذشته و معانی دو واژه صنعت و الهام صورت خواهد گرفت. این مساله در دیدگاههای ایلیا مهم است که نگاه وی به خاستگاه شعر چگونه بوده؟ بدین منظور با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به تبیین دیدگاههای ابوماضی در باب الهام و صنعت پرداخته ایم. از نتایج تحقیق برمی آید که شعرِ کامل و پخته ترکیبی از الهام و صنعت است و نمی توان یکی را بدون دیگری در نظر گرفت. همچنین بررسی اشعارش نشان می دهد که خاستگاه شعر، ضمیر ناخودآگاه انسان است، ولی کمال شعر در گرو ویرایش و تنقیح آن است.