تحلیل رمان وطن من زجاج اثر یاسمینه صالح بر اساس گفتمان قدرت میشل فوکو

تحلیل گفتمان مجموعه‌ای از رویکردهای میان‌رشته‌ای است که در قلمروهای مختلف ادبی و غیر ادبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. میشل فوکو پسامدرن فرانسوی نقش بنیادی در تکوین تحلیل گفتمان به‌عهده دارد. نگرش او به گفتمان، بسیار متفاوت از نگرش‌های رایج به گفتمان در زبان-شناسی است. فوکو نه تنها گفتمان را بزرگتر از زبان به حساب ‌می‌آورد؛ بلکه تحت تاثیر نیچه، قدرت را علت‌العلل همه امور می‌داند و بر این باور است که قدرت تنها از بالا به پایین اعمال نمی-شود بلکه قدرت در هر لایه و سطحی از جامعه نفوذ کرده است. جستار حاضر در صدد است تا با رویکرد توصیفی-تحلیلی گفتمان‌هایی که در رمان وطن من زجاج، قدرت از طریق آن‌ها اعمال می‌شود را مشخص و به عکس‌العملی که از سوی مفعولان قدرت در مقابل فاعلان قدرت انجام‌شده است بپردازد. نتایج پژوهش نشان می‌دهد؛ گفتمان‌های مختلفی از جمله گفتمان قدرت استعمارگر، گفتمان جبهه آزادی‌بخش ملی، گفتمان قدرت در خانواده، گفتمان جنسیت، گفتمان فرادستان و گفتمان فرهنگ بیگانه در این رمان حضور ‌دارند و هر یک از این گفتمان‌ها به نوعی در ساختارهای قدرت و ساختار فرهنگی جامعه نقش ایفا‌ می‌کنند.

an analysis of the waṭan min zujāj novel by yasmina salah based on michel foucault's discourse of power

discourse analysis is a set of interdisciplinary approaches used in literary and non-literary various fields. michel foucault,a postmodern frenchman, played a key role in the development of discourse analysis. his approach to discourse is very different of approaches discourse conventional in linguistics. foucault not only considers discourse to be greater than language, but also, under the influence of nietzsche, sees power as the cause of all things, and believes that power is not only applied from the top to bottom, but also power has permeated in the every layer and level of society. the present research is going to identify with analytical and descriptive way the discourses which in waṭan min zujāj novel apply power through them, and want to pay to reaction which done by the power passive versus the power subject (factor). the results of this study show that various discourses such as the discourse of colonial power, the discourse of the national liberation front, the discourse of power in the family, the discourse of sexuality, the discourse of superiors and the discourse of foreign culture are present in this novel. they play a role in the power structures and cultural structure of society.