بررسی روان‌شناختی مراحل تحول رشد اخلاقی در داستان صُراخ القبور (فریاد گورها) بر اساس نظریۀ لارنس کُلبِرگ

لارنس کُلبِرگ از نظریه‌پردازان و پیشگامان روانشناسی رشد و ادامه دهندۀ نظریۀ پیاژه در زمینه رشد اخلاقی است که مراحل جدیدی را به آن افزود. کُلبِرگ تحول رشد اخلاقی افراد را در 3 سطح پیش قراردادی و قراردادی و فرا قراردادی و هر سطح را در 2 مرحله طبقه‌بندی کرد. او برای دست‌یافتن به این طبقه‌بندی معماهایی را مطرح کرد و بر اساس چگونگی استدلال پاسخ دهندگان سطح رشد اخلاقی آنان را تعیین می‌کرد. مراحل پیشنهادی کُلبِرگ بیانگر یک نوع جهان‌بینی وسیع بود که از تمرکز بر نتیجۀ مادی عمل شروع می‌شود و از خلال توجه به فرد، توجه به گروه، به روابط اجتماعی و به قانون و بالاخره به نسبیت قانون‌ها و اصول ارزش‌های جهانی می‌رسد. هدف پژوهش حاضر بررسی روان‌شناختی مراحل تحول رشد اخلاقی دانش‌آموزان مقطع متوسطۀ اول و دوم در داستان «صراخ القبور» اثر جبران خلیل جبران بر اساس نظریۀ کُلبِرگ است. بر این اساس با توجه به چگونگی استدلال افراد در پاسخ‌دهی، مراحل رشد اخلاقی آنان تعیین می‌گردد. مهم‌ترین نتایج پژوهش نشان می‌دهد که، تمام شش مرحلۀ رشد اخلاقی کُلبِرگ در داستان «صُراخ القبور» باتوجه به استدلال‌های افراد قابل اجرا است؛ همچنین جبران باتوجه جملاتی که در پایان داستان می‌آورد و نگاه فراقراردادی به مسائل، به اصول جهانی و ادبیاتی انسان‌گرا باور دارد؛ بر این اساس او در مرحلۀ 6 و در اوج رشدیافتگی اخلاقی قرار می‌گیرد. نگارنده با استفاده از نظریه‌های روانشناسی رشد و به شیوۀ استقرایی و تقسیم پرسشنامه در میان دانش‌آموزان مقطع متوسطۀ اول و دوم به واکاوی این مهم پرداخته است.

Psychological study of stages of moral development in “SorakhoAlQhobur” (The scream of sepulchers), Kahlil Gibran’s story, based on Lawrence Kohlberg's theory (Case study on the primary and secondary highschool students)

Lawrence Kohlberg is a theorist and pioneer of developmental psychology. he continued Piaget's theory in the field of moral development and he could add some new stages to Piaget's stages. He categorized people’s evolution of moral development in to three stages which include: preconventional, conventional and postconventional then he grouped every levels into two levels. To achieve this classification, he proposed some puzzles then on the bases of the reasoning, he determined responder’s level of moral development. Kohlberg’s suggested levels showed a kind of vast worldview which begin from the focuses on the material result of the action then according to people and group’s behavior, detects the existence of social relations and legality one and finally, the principles of global values.The purpose of the present study is to investigate the stages of moral development in “SorakhoAlQhobur” (The scream of sepulcher), the Kahlil Gibran’s story, based on Lawrence Kohlberg's theory. The most important question of this study is that according to Kohlberg’s theory, how can calcified and categorized the reasons of people in this story? And based on this analyses, at what stage is Gibran’s perspective? The most result of this study show that all six Kohlberg’s levels of moral development in this story are adaptable according to People's arguments. Gibran based on his postconventional perspective believes in principles and universal of humanistic literature. Accordingly, He is in the sixth stage or at the height of moral growth. The author will study this issue using the theories of developmental psychology.