شخصیت و شگرد‌ها‌ی شخصیت پردازی درنمایشنامه شهرزادِ توفیق حکیم

ساختار یک نمایشنامه و شخصیت‌های آن دو عنصر درهم تنیده‌اند که با تغییر یکی، دیگری نیز تغییر می‌کند. نقش شخصیت آن است که ویژگی‌ها و امکانات ظاهری افراد که توجیه کننده اعمال و تصمیمات آنهاست وارد نمایشنامه کند. این مهم به انجام نمی‌رسد مگر با کاربست شگرد‌های شخصیت‌پردازی. پژوهش حاضر برآن است تا با توجه به تعاریف شخصیت و اصول شخصیت‌پردازی از دیدگاه منتقدان ادبی، یکی از مهم‌ترین آثار نمایشی عرب با عنوان «شهرزاد» را با روش توصیفی تحلیلی مورد واکاوی قرار دهد. در این راستا ابتدا به نام شناسی شخصیت‌ها می‌پردازد و سپس شخصیت‌ها را در دو تقسیم بندی جداگانه تحلیل می‌کند و در پایان به شگرد‌های شخصیت‌پردازی توجه می‌نماید. شخصیت‌های این نمایشنامه از نظر نام‌شناسی در دو دسته شمایلی و نمادین جای می‌گیرند و از نظر نوع و جنس، شخصیت‌ها در دو گروه کروی و مسطح درباره شگرد‌های شخصیت پردازی نیز توفیق حکیم از دو تکنیک نویسندگانه و نقشواره‌ای بهره برده که هر یک از این دو ترفند را به صورت صریح و ضمنی به کاربرده است و در آن به کاربست دیالوگ، کنش و کشمکش را به عنوان عنصری جوهری پرداخته است.