نقد نظریۀ امیرمعزی درباره تحریف قرآن

در فصل بیستم از جلد اولِ «قرآن مورخان»، محمدعلی امیرمعزی رابطۀ تشیّع و قرآن را بررسی کرده و با ارائۀ شواهدی، معتقد است که تشیّع نخستین، به صورت گسترده‌ای قائل به تحریف لفظی قرآن بوده‌‌اند. وی احتمال می‌دهد که نسخۀ رسمی مصحف تا زمان عبدالمک‌بن مروان تثبیت نشده، چرا که همۀ نشانه‌های ویراستاری طولانی مدت نیز در قرآن مشهود است. حاکمیت وقت نیز، آیات مربوط به ولایت امام علی (ع)، اسامیِ اهل‌بیت (ع) و دشمنانشان را حذف کرده است. با توجه به جایگاه ویژه و اهمیت اصالت متن و نقش اثبات آن در حجیّت قرآن، نوشتار حاضر با روش تاریخی- تحلیلی، ادعای نویسنده را که بر بُعد آخرالزّمانیِ پیام‌های آغازین حضرت محمّد (ص)، محوریّت مطلق چهرۀ امام علی (ع) در تشیّع و درگیری‌های داخلی مسلمانان بنا شده، بررسی و در بوتۀ نقد قرار داده است. جستار حاضر ضمن بررسی مسیر پژوهشی و شواهد مورد ادعای امیرمعزی، با تتبع در منابع اسلامی و با ارائۀ شواهدی بر عدم تحریف لفظی قرآن در نگاه تشیّع نخستین، نشان داده است که دلایل امیرمعزی دربارۀ حمایت وسیع تشیّع نخستین از تحریف قرآن کریم و عدم اصالت متن آن ناکافی بوده و تلقی مشهور تشیّع دربارۀ صیانت قرآن از تحریف لفظی به قوت خود باقی است.

criticism of amir-moezzi’s theory on distortion of quran

in the twentieth chapter of the first volume of le coran des historiens, mohammad ali amir-moezzi examines the relation between shi’ism and the quran. bringing some evidence, he states that the first shiites believed in the distortion of the quran. he also suggests that the official version of the quran was not fixed until the time of abdul malik ibn marwan, as all signs of long-term editing are evident in the quran. the ruler at the time also removed verses related to the leadership of imam ali (as) and the names of ahl al-bayt (as) and their enemies. given the special status and importance of the authenticity of the text and its role in the legitimacy of the quran, this article critically and historically examines the author’s claims that are based on the eschatological dimension of the early messages of prophet muhammad (pbuh), the centrality of imam ali (as) in shi’ism and the internal struggles of muslims. in light of an in-depth scrutiny of islamic sources, this study critically examines amir-moezzi’s research methodology and his claimed evidence and provides evidence that amir-moezzi’s reasons for the extensive support of early shi’ism for the distortion of the quran and its lack of authenticity are insufficient, and that the famous perception of shi’ism regarding safeguarding the quran from verbal distortion remains valid.