اعتبارسنجی کتاب «ارشاد القلوب الی الصّواب»‏

ارشاد القلوب الی الصواب اثر عالم بزرگ شیعه حسن بن ابی الحسن محمد دیلمی در موضوع اخلاق است که دربردارندۀ مواعظ و نصایح از قرآن و حدیث و بزرگان گذشته است که علما و دانشمندان شیعه آن‌را مورد ستایش قرار داده و به آن اعتماد نموده‌اند. باتوجه‌به اینکه مهم‌ترین ویژگی این کتاب، بیان گرم، شیوا و اثربخش در واعظی و پندآموزی است، به نظر می‌رسد این کتاب می‌تواند منبع ارزشمندی در زمینۀ پندآموزی باشد.ازاین‌رو اعتبارسنجی کتاب ارشاد القلوب، هدف اصلی این نوشتار است. اکنون این سوال مطرح است که احادیث موجود در این کتاب در چه درجه‌ای از اعتبار قرار دارد؟ پژوهش حاضر به‌منظور پاسخ به این سوال با روش تحلیلی توصیفی به بررسی کتاب ارشاد القلوب پرداخته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که این کتاب علاوه بر شیوۀ سخن‌وری دلپذیر مولف، احادیث کتاب با ملاک شهرت روایی گردآوری شده و با توجه به ضعف‌هایی که در آن وجود دارد، جزءکتب در رتبۀ سوم شیعی به شمار می رود.

validation of the book “‘irshᾱd al-quloub ilᾱ al-sawᾱb”

the book ’irshᾱd al-quloub ilᾱ al-sawᾱb, by the great shiite scholar hassan bin abi al-hassan muhammad daylamῑ on ethics, contains sermons and advices from the qur’an, hadith and early scholars, which has been praised and concerned by shiite scholars. since the most important feature of the book is its warm, eloquent and effective expression in preaching and teaching, it seems that it can be a valuable source in the field of education. accordingly, this paper mainly aims to evaluate its validity, based on the question: what is the level of validity of its hadiths? this research analyzes the book ’irshᾱd al-quloub based on the descriptive-analytical method. findings reveal that, in addition to the author’s pleasant talking method, hadiths of the book have been collected through the criterion of narrative fame. also, due to some narrative weaknesses within the book, it ranks in the third place among shiite books.