ارتباط معنایی واژگان اشتقاق اکبر در قرآن (علل و آثار و بررسی نمونه‌ها)

اشتقاق اکبر از جمله وقایع رایج در زبان و از نسبت‌های میان واژگان «زبان»هاست. قرآن کریم از این قاعده زبانی مستثنا نبوده و به عنوان منبع الهیِ زبان و زبانِ الهی، مجالی بارز برای مطالعه انواع فرایندهای زبانی است. بررسی اشتقاق اکبر در زبان قرآن به مسائل مختلفِ مربوط به این کتاب الهی از جمله اشتقاقات قرآنی، اختلاف قرائات و توسّع در وجوه تفسیری ارتباط می‌یابد. مقاله حاضر، زمینه های وقوع اشتقاق اکبر و برخی نمونه‌های آن‌را میان ریشه‌ها و واژگان قرآنی و عربی مورد بررسی قرار داده است. هدف مقاله بررسی سیاق‌های قرآنیِ مشابه و دارای اشتقاق اکبر و سیرِ لفظ و معنای آن‌هاست. سوال اصلی تحقیق در باره چیستی و وقوع این اشتقاق در قرآن و ارتباطات لفظی و معنایی ریشه‌های حاصل از این نوع اشتقاق با استفاده از روش تحقیق توصیفی و کتابخانه‌ای و با استفاده از شروح و اشاراتی است که در متن یا گوشه و کنار برخی منابع ذکر شده‌اند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که تغییرات تدریجی معنا همگام با تغییرات تدریجی لفظ است و این امر ریشه در جسم و فطرت انسانی دارد و اثر خود را نیز در توسعه قرائت و فهم می‌ گذارد.

the semantic relation of words of greater derivation in the qur’an (causes, effects, and examination of samples)

the greater derivation always occurs in the language. it is a form of relation between the words of “languages”. the holy qur’an is not exempt from this linguistic rule, so as a divine source of language and as a divine language, it provides an obvious opportunity to study all kinds of linguistic processes. the study of the greater derivation in the language of the quran relates to various topics attributed to this divine book, including quranic derivations, variant readings, and extensions in interpretive forms. this article examines the contexts of the greater derivation and some of its examples in quranic and arabic roots and words. the aim is to examine similar quranic phrases with the greater derivation as well as the development of words and their meanings. the main question concerns the nature and occurrence of this derivation in the quran and the verbal and semantic connections of the roots of this type of derivation. it uses the descriptive library method through explanations and references mentioned in the text or in the margins of the sources. the results show that the gradual changes of the meaning correspond to the gradual changes of the word. this goes back to the human body and nature and affects the development of reading and comprehension.