تاریخ‌گذاری منبعی و سندی روایت «حذیفه»؛ نقدی بر دیدگاه «جان برتن» دربارۀ جعلی‌بودن روایات جمع قرآن

به باور جان بُرتُن قرآن در زمان پیامبرخدا(ص) و توسط خود حضرت گردآوری شده است؛ از این‌رو، روایات جمع قرآن همگی جعلی هستند. وی انگشت اتهام خود را‌ به‌سوی فقهای اهل سنت گرفته و زمان جعل را نیمۀ اول قرن سوم دانسته است. این مقاله درصدد است با تاریخ‌گذاری روایت «رجوع حذیفه‌ به‌عثمان و پیشنهاد توحید مصاحف» که به‌باور برتن از نخستین روایات جعل‌شده در این موضوع است، نشان دهد آیا ادعای این مستشرق انگلیسی توسط روشی‌که خود مستشرقین ابداع کرده‌اند، تایید می‌شود یا خیر؟ مطابق این تحقیق، هرچند این روایت از مشکلاتی همچون منفرد بودن طریق و نامشخص ‌بودن راوی اصلی رنج می‌برد، اما حتی بر مبنای افرادی هم‌چون شاخت و ینبل نیز هیچ دلیل قاطعی مبنی بر جعلی ‌بودن آن، به‌ویژه در زمان مورد ادعای برتن وجود ندارد. چنان که بررسی متن نقل‌های مختلف این حدیث نیز موید این مدعا می‌باشد.

dating the source and sanad of the narration of “hudhayfah”; a critique of john burton’s view on falsity of narrations on compiling qur’an

according to john burton, the qur’an was compiled during the time of the prophet of god (pbuh) and by the prophet himself; hence, the narrations on collecting the qur’an are all fabricated. he has pointed the finger of blame at sunni jurists and introduced the first half of the third century as the time of fabrication. this article goes to date the narration of hudhayfah’s proposal to unify the qur’anic mushafs” to determine whether the claim of this english orientalist is confirmed by the method invented by the orientalists themselves or not. according to this research, although this narration has problems such as the small number of narrators and the uncertainty of the main narrator, even according to the opinion of people like schacht and juynboll, there is no conclusive evidence that it is fake, especially concerning the time claimed by burton.