«بازشناسی مولف کتابی که المسترشد خوانده می‌شود»

کتاب المسترشد که در ده‌های اخیر منتشر شده و در نوشته‌ها مورد استناد قرار گرفته، وضعیت مبهمی دارد؛ که دراین نوشتار، به این ابهامات پرداخته و برخی نتایج زیر حاصل شده: اسناد حدیثی شیعه منسوب به «محمدبن جریر طبری»، غالباً به طبری عامی مورخ، مربوط هستند؛ و تا قبل از قرن 6، هیچ نامی از «رستم طبری» در احادیث وجود ندارد؛ و البته، احادیث با نام «ابن‌رستم» در کتاب کنونی نیز، وجود ندارند. کتاب کنونی، از اواسط قرن 7 مورد استناد بوده؛ و اکنون ده نسخۀ خطی دارد؛ که همگی متاخر و بعد از قرن 11 و با منشا واحد هستند. با توجه به دلایلی، مولف کتاب کنونی، ابن‌رستم یا طبری نیست؛ و اساساً این کتاب، المسترشد نیست. یعنی، عبارت سند حدیث اول کتاب، برخی را به اشتباه انداخته که کتاب از طبری شیعی است؛ در صورتی که منظور از این نام، طبری عامیِ مورخ است. همچنین، شخص طبری غیرعامی، در منابع رجالی، مجهول است؛ و ترجمه‌ای پیرامون وی وجود ندارد.

Recognizing the Author of the Socalled Book alMustarshid

The book alMustarshid, which has been published in recent decades and referred in researches, has an unclear state. This paper concerns its ambiguous state, resulting that: Shiite hadith sanads (chains of transmitters) attributed to “Muhammad ibn Jarīr Tabarī” are often referred to Tabarī, the famous Sunni historian; i.e. the name “Rostam Tabarī” has not been traced in the hadiths until the sixth century. Also, there is no hadith related to “Ibn Rostam” in this book. The book has been cited since the midseventh century, and now has ten manuscripts which are all late belonging to the posteleventh century with a single origin. For some reason, the author of this book neither is Ibn Rostam nor Tabarī. In addition, this book indeed is not alMustarshid. That is, the sanad phrase in the first hadith of the book has misled some that this book belongs to Shiite Tabarī, while it refers to Sunni historian Tabarī. Also, the Shiite Tabarī is unknown in the rijālī sources and there is no biography about him.