تبیین مفاهیم کلیدی سوره بر پایۀ تحلیل مبتنی بر پیکره (بررسی موردی سورۀ شوری)

تبیین مفاهیم کلیدی سوره به منظور نشان دادن انسجام معنایی آن یک امر اساسی و در عین حال چالش برانگیز است. غالب مفسرین برای این منظور از روش های کیفی استفاده می کنند که می تواند از گرایش های نظری و ذهنیت فردی متاثر گردد. تحلیل مبتنی بر پیکره با روش های کمّی و آماری می تواند به طور نسبی ادلّۀ عینیی مصون از تاثیرات مذکور، در جهت پیشبرد  تحلیل کیفی فراهم کند. در این تحقیق با استفاده از تحلیل پیکره، واژه های کلیدی یک سوره را شناسایی کرده و سپس با واکاوی معانی آن ها و مفاهیم کلیدی مرتبط، الگوی منسجمی از آن ها ارائه می دهیم. در این تحقیق با بررسی موردی سورۀ شوری نشان خواهیم داد؛ علاوه بر مفهوم «وحی و رسالت» که توجه مفسرین را به خود معطوف نموده ، سوره در لایه های بالاتر خود به مفاهیم «قدرت و اختیار مطلق» خداوند و «ولی بودن» وی اشاره دارد و مفهوم «وحی و رسالت» در حقیقت از مصادیق تحقّق مفاهیم فوق می باشد.

Identifying Key Concepts of the Surah through CorpusBased Analysis: A Case Study of Surah alShawrā

Clarifying semantic coherence in a Qur’anic Surah, as a fundamental and challenging task, requires the identification of its key concepts. Most commentators use qualitative methods for this purpose, which may be influenced by their theoretical tendencies and individual mentality. Corpusbased analysis with quantitative and statistical methods can provide objective evidences that are relatively unbiased and provide a firm base for qualitative analysis. In this research, the keywords of a Surah are identified through corpus analysis and a coherent model is developed by analyzing their denotations and key concepts. In a case study of Surah alShawrā, it is proved that, in addition to the concepts of “revelation and prophecy” which have attracted the attention of commentators, this Surah implies to the concepts of “absolute power and authority” and “guardianship” of God in higher layers. Also, in fact, the concepts of “revelation and prophecy” are instances of the realization of the former concepts.