سدی در مواجهه با روایات اسرائیلی:‌ شیوه، دلایل و انگیزه

سدی‌کبیر (م 127) در زمرۀ تابعینی است که به‌رغم آنکه پرورش یافتۀ کوفه و منتسب به تشیع است، در گسترش روایات اسرائیلی در تفاسیر پس از خود سهم قابل توجهی داشته تا جایی که اکثار در روایت از اهل کتاب جزء خصائص تفسیری وی محسوب می‌شود. در این پژوهه نمونه‌هایی از روایات اسرائیلی وی را با عرضه به قرآن و حدیث صحیح و عقل به نقد کشیده و روایات او را برآمده از تورات یا با زیرساختی از اساطیر عهدینی و فرهنگ یهود و عجین شده با خیال پردازی عربی یافته‌ایم که دلیل نقل این روایات توسط وی، شاگردی ابن‌عباس و هیمنۀ منقولات افواهی در میان عامۀ عرب در آن زمان بوده ‌است. انگیزۀ سدی در نقل این روایات، روش تفسیری وی اعم از یافتن مصداق و ملموس ساختن آیات با توجه به مغازی، سیر، اسباب نزول و قصص بوده ‌است.

Suddī’s Approach Towards Israeli Traditions: Method, Reasons and Motive

Suddī Kabīr (d. 127 AH), a Follower who though was grown up in Kufa and attributed to Shi’a beliefs, contributed notably to the spread of the Israeli traditions in the exegeses after him, as such one of his exegetical features is the multiplicity of quoting from the People of the Book. In the present research, some of his Israeli traditions are criticized, regarding the criteria of the Qur’an, authentic Hadith and sound intellect. It is shown that his traditions either originated from Torah or have a Jewishbase structure engaged with Arabic imagining. The reason behind quoting such traditions by him was the fact that he used to be a pupil of Ib Abbas as well as the dominant of verbal quotations among the common Arab of the day. Suddī’s motivation to report such traditions is the same as his exegetical method, i.e. including exemplifying and making the verses tangible, regarding battles (maghāzī), biography (sīrah), causes of revelation (asbāb alnuzūl), and stories (qiṣaṣ).