|
|
عقل در فلسفه ارسطو به روایت اسکندر و فارابی
|
|
|
|
|
نویسنده
|
کمالیزاده طاهره
|
منبع
|
فلسفه و كلام اسلامي - 1391 - دوره : 45 - شماره : 2 - صفحه:141 -164
|
|
|
چکیده
|
عقل از مسایل بنیادی در فلسفه مشا است. رویکرد فارابی به عنوان حکیم مسلمان ایرانی با اندیشه شرقی، و اسکندر افرودیسی به عنوان حکیم یونانی و غربی، به آن نیز از مسایل مهمی است که میتواند از وجوه تمایز و افتراق فلسفه مشایی ارسطویی و حکمت اسلامی محسوب شود. این پژوهش بر طبق سنت روششناسی مطالعات تطبیقی به تحلیل و تطبیق رساله عقل این دو حکیم میپردازد. بر اساس نظر اسکندر، عقل (در رساله نفس ارسطو) سه نوع است: عقل هیولانی، عقل بالملکه، و عقل فعال، که مورد اخیر خالق و مدبر عقل هیولانی است. اما این عقل بر طبق نظر فارابی واجد سه مرتبه است: هیولانی، بالفعل، و مستفاد. عقل فعال که نورش را بر جمیع افاضه میکند، عقل فلکی و مفارق است. به نظر میرسد که این تقسیم نخستین بار توسط فارابی ارایه شده است. از سویی دیگر فارابی با توجه به معتقدات اسلامی و تمایلات عرفانی، عقل فعال را با جبرییل و اتصال به عقل فعال را با نبوت منطبق ساخته و سعی در تحصیل این اتصال را سلوک خاص عقلی و عرفانی دانسته و دوام این اتصال را بعد از فنای بدن با سعادت اخروی مترادف شمرده است.
|
کلیدواژه
|
عقل ,ارسطو ,فارابی ,اسکندر ,فلسفه اسلامی ,فلسفه یونانی ,Intellect ,Aristotle ,Alexander Of Aphrodisias ,Al-Farabi ,Greek Philosophy ,Islamic Philosophy
|
آدرس
|
دانشگاه زنجان, استادیار گروه فلسفه دانشگاه زنجان, ایران
|
پست الکترونیکی
|
tkamali85@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|