بازخوانی رسالۀ مواجهه با اندوه کندی بر اساس فلسفه به مثابۀ روش زندگی‏

کندی به عنوان نخستین فیلسوف مسلمان، طرحی فلسفی را مبتنی بر نگرش توحیدی‌اش از رسائلی که از او به جا مانده‌است، ارائه کرده‌است. با وجود اینکه، نظام فلسفی او التقاطی است، اما چهارچوب دینی آن، تمایز جدی نظام وی را از متقدمان غیر مسلمانش نشان می‌دهد. این تمایز به وضوح در رسالۀ عملی وی یعنی مهارت‌های رویارویی با اندوه مشخص‌تر می‌شود. به نظر می‌رسد که می‌توان فلسفۀ کندی را به مثابۀ یک مدل از فلسفه به مثابۀ روش زندگی در نظر گرفت. در فلسفه به مثابۀ روش زندگی که معمار آن پی‌یر آدو، فیلسوف فرانسوی است، فهم متمایزی از فلسفۀ باستان در اختیار ما قرارمی‌گیرد. می‌توان چنین فهمی از فلسفه را در خوانش فلسفه در جهان اسلام نیز دنبال‌کرد. چنانچه با نگرش آدو نظام فلسفی کندی را مورد مطالعه قراردهیم، فهمی متفاوت از آنچه تاکنون پنداشته شده‌است حاصل می‌گردد. این پژوهش تلاش می‌کند تا با تاکید بر رسالۀ کندی، وجوهی از روش زندگی او که متاثر از نگرش توحیدی او است را مورد تحلیل قرار دهد. در ابتدا با بیان مختصری از فلسفه به مثابۀ روش زندگی و اندیشۀ رواقیون، غایت فلسفه ورزی نزد کندی را بازخوانی می‌کنیم. در پرتو نگرش آدو وجوه مشترکی از رسالۀ کندی با اندیشه رواقیون را تحلیل و سپس نشان خواهیم داد که رهیافت ما مبنی بر تفاوت بنیادین کندی در مواجهه با اندوه از رواقیون مبتنی بر روش زندگی او است.

revisiting al-kindi’s “treatise on the art of dispelling sorrows” in the framework of philosophy as a way of life

as the first muslim philosopher, al-kindi developed a philosophical framework based on his monotheistic perspective, as evidenced by his surviving treatises. although his philosophical system is eclectic, its religious framework clearly distinguishes it from his non-muslim predecessors. this distinction becomes more apparent in his practical treatise on coping with sorrows. it seems that al-kindi’s philosophy can be considered a model of philosophy as a way of life. in the concept of philosophy as a way of life, pioneered by the french philosopher pierre hadot, a distinctive understanding of ancient philosophy is provided. this understanding can also be applied to the study of philosophy in the islamic world. by examining al-kindi’s philosophical system through hadot’s perspective, a different understanding than previously thought may emerge. this research aims to analyze aspects of al-kindi’s way of life influenced by his monotheistic view, with a focus on his treatise. initially, we will provide a brief overview of philosophy as a way of life and stoic thought to revisit the ultimate goal of philosophy according to al-kindi. in the light of hadot’s approach, we will analyze the similarities between al-kindi’s treatise and stoic thought and then demonstrate that our approach to the fundamental difference in al-kindi’s response to sorrow from the stoics is based on his way of life.