|
|
پیشفرض معرفتی در مسئلۀ وجود خدا
|
|
|
|
|
نویسنده
|
جوادپور غلامحسین
|
منبع
|
فلسفه و كلام اسلامي - 1403 - دوره : 57 - شماره : 1 - صفحه:59 -77
|
چکیده
|
بنابر قرینهگرایی، ارزش معرفتی گزارهها به داشتن قرائن و شواهد است. گاه ادعا میشود برخی رویکردها بینیاز از پشتیبانی شواهد یا دلیلاند و تا زمانی که رویکردهای رقیب در اثبات خود ناکام باشند، آنها به قوت خود باقی هستند. این حالت که از آن به «پیشفرض معرفتی» تعبیر میشود، گاه تنها درحدّ نقطۀ آغاز بحث است (پیشفرض روشی) و گاه ارزش صدق دارد (پیشفرض حقیقی). در گفتگو حول وجود خدا، برخی باور به خدا، عدهای باور به عدم خدا و شماری هم بیباوری را پیشفرض میدانند. برای نمونه، آنتونی فلو با مقایسه مسئلۀ وجود خدا با قواعد حقوقی، نقطه آغاز را آن میداند که هیچچیز درباره اصل، مفهوم و امکان خدا (تصوری) و نیز وجود یا عدم وجود او (تصدیقی) نمیدانیم و تا زمانی که خداباور یا خداناباور دلیلی به سود مدعای خود اقامه نکند، این پیشفرض به قوت خود باقی است. بخش نخست این مدعا قابل پذیرش و مقتضای روشمندی در گفتگو است؛ اما در بخش تصدیق، هر سه رویکرد ایجابی، سلبی و توقفی نیازمند اقامه دلیل هستند و شان یکسانی دارند. هر یک از خداباور و خداناباور درحقیقت ادعایی ایجابی را مطرح میکنند که در چارچوب قرینهگرایانه، نیازمند ارائه شواهد است. لاادریگرا نیز ادعای نادرستی موضع هر دو را دارد که آن نیز نیازمند ارائه دلیل است. بنابراین وظیفه اثبات برعهده هر سه خواهد بود.
|
کلیدواژه
|
قرینهگرایی، وظیفه اثبات، پیشفرض معرفتی، فلو، لاادریگرایی، خداناباوری سلبی
|
آدرس
|
موسسه پژوهشی حکمت و فلسفۀ ایران, گروه کلام, ایران
|
پست الکترونیکی
|
qhjavad@yahoo.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
the epistemic presumption in the question of god’s existence
|
|
|
Authors
|
javadpoor gholamhossein
|
Abstract
|
evidentialism posits that the epistemic value of propositions lies in their evidence. however, alternative approaches, independent of evidential support, have emerged to maintain validity when competing viewpoints falter. this phenomenon, often termed epistemic presumption, serves as both a procedural starting point and occasionally holds substantive truth-value. in discussions surrounding the existence of god, differing presumptions—whether theism, atheism, or non-belief—are contentious. theists and atheists assert positive claims necessitating evidence, while agnostics posit that both positions lack support, contingent upon evidence provision. thus, the burden of proof rests upon all three perspectives.
|
Keywords
|
burden of proof ,epistemic presumption ,agnosticism ,negative atheism
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|