تحول «تجرید» ادراکی در سه سیر فلسفی (نگاه ماهوی، اصالت وجود وحدت تشکیکی و وحدت شخصی)

اهمیت مساله «تجرید»، در پیدایش ادراکات و تعیین حدود و ویژگی‌های آن است. پرسش اینکه: با تغییر در مبانی فلسفی، تجرید چه معنا و کارکردی می‌یابد؟ در نگاه ماهوی تجرید به تقشیر از ماده معنا می‌شود و ضمن قوام بخشیدن به علم، چگونگی تولد ادراکات سه‌گانه، انواع معقولات و نفی اضافی بودن علم را توضیح می‌دهد. در سیر دوم یعنی اصالت وجود با رویکرد تشکیکی، علم حقیقتی وجودی، متحد با نفس و رو به تعالی دارد. تجرید به این معناست که علم و عالم با یکدیگر از مرتبه‌ای جدا شده و به مرتبه‌ای دیگر راه می‌یابند. با گذر از وحدت تشکیکی به وحدت شخصیه‌ی وجود، علم به ظهور و تجرید هم به پیراستگی آن ظهور از خفا یا ظهور پایین‌تر معنا می‌شود. متناسب با سیرهای سه‌گانه، فرایند تجرید با عبور از کثرت، به وحدت و به خود علم نزدیک‌تر ‌می‌گردد تا سرانجام در سیر سوم با ظهور علمی یکی می‌شود.

the evolution of the concept of abstraction in three philosophical frameworks

the concept of abstraction plays a crucial role in shaping perceptions and defining their boundaries and characteristics. this study explores the evolving meaning and function of abstraction within the context of three philosophical frameworks: the essential view, the principiality of being with a gradation unity approach, and the personal unity approach. in the essential view, abstraction entails separating from material aspects, thereby elucidating the emergence of triple perceptions, various forms of rationality, and the negation of perceptual additions. in the principiality of being with a gradation unity approach, perception is seen as existential and inseparable from the soul, progressing towards transcendence. abstraction, in this context, involves transitioning from one order of existence to another, separating the perceiver from the perceived. finally, in the personal unity of being, perception transforms into appearance, and abstraction refers to the separation of this appearance from hidden or inferior appearances. through these three perspectives, the process of abstraction moves from plurality towards unity and perception, ultimately converging with the perceptive appearance in the third paradigm.