عیارسنجی رویکرد سکوت‌گرا در برابر انگارۀ اتحاد عاقل و معقول

مسئله اتحاد عاقل و معقول از مسائل دیرپا در فلسفه الهی است، اما با مبانی پیش‌صدرایی دچار چالش‌هایی است که خرده‌گیران را وادار به واکنش منفی نموده است. صدرالمتالهین به تحلیل و تثبیت این مسئله نفیس با روش و مبانی ویژه حکمت متعالیه همت گماشته و حکمای پساصدرایی نیز با حساسیت تمام به ادله او نگریسته و ادله دیگری بر آن افزوده‌اند. مقاله‌ای با ادعای حصر ادله صدرا در سه دلیل و گزارش تحریفی از آنها، ایرادهایی را بر آنها  و بر سایر ادله موافق و مخالف تدارک دیده و با ادعای حصر ادله در احصاء خود، به فرجام سکوت تکلیف کرده است. نگاه تبیینی به ادله و مبانی صدرالمتالهین و بررسی ایرادهای مقاله، نشان می‌دهد خدشه‌ها و تکلیف عقل به سکوت‌، بی‌بنیاد است. این واکاوی به نقد ایرادهای مرتبط به برهان تضایف بر اتحاد پرداخته و اثبات کرده گزارش آن مقاله از این برهان نادرست و ایرادهایش ناموجه است.

A Study of the Silence Approach against the Theory of Unification of the Intelligence and the Intelligible

The issue of unification of the intelligence and the intelligible is a longstanding issue in divine philosophy, but it faces challenges with preSadra principles that have forced critics to react negatively. Mulla Sadra has tried to analyze and establish this issue with the method and principles of Transcendental Wisdom, and postSadra scholars have also looked at his arguments with great sensitivity and added other arguments to it. Recently, an article, with the claim of restriction of Sadra’s arguments for this issue to three, has criticized these arguments, and finally suggested the silence approach, instead of arguments, before this issue. An explanatory look at the Mulla Sadra’s arguments and his principles and the examination of the aforementioned article show that the silence approach before this issue is not correct.