بررسی و تحلیل لامسه و قوای آن از دیدگاه ملاصدرا و عصب‌شناسی

یکی از مهم ترین و پیچیده ترین حواس انسان، حس لامسه است. لامسه سردی، گرمی، زبری و نرمی، درد و امثال آن در اشیا را به‌وسیله ی پوست درمی‌یابد. تعریف این حس در فلسفه اسلامی و عصب شناسی تعریف مشترکی است. لکن عصب شناسی با تفصیل بیشتری فرایند لامسه را ذکر کرده است. طبق فلسفه ملاصدرا این تفصیل در مورد فرایند لامسه قابل پذیرش است، اما به اعتقاد ملاصدرا علوم اعصاب صرفا علل اعدادی ادراک را مورد بررسی قرار می دهند. این تبیین در مورد علل اعدادی در آثار ملاصدرا با توجه به طبیعیات زمان ملاصدرا نیز ذکر شده است. بنابراین پیشرفت‌های علوم طبیعی مراحل اعدادی را با تفصیل بیشتر و دقیق تری مطرح می کند، اما پس از این مراحل است که ادراک توسط نفس اتفاق می افتد.قوای لامسه نیز از جمله مباحث مشترک فلسفه ملاصدرا و علوم اعصاب است. علوم اعصاب براساس گیرنده های حسی و فلسفه ی ملاصدرا براساس ملموسات قوای لامسه را تقسیم بندی می کنند. به نظر می رسد در این زمینه بهتر است مباحث مربوط به قوای لامسه با توجه به یافته های علوم اعصاب تغییر یابد.

A Study of the Sense of Touch from the Perspective of Mulla Sadra and Neuroscience

One of the most important and complex human senses is the sense of touch. The sensation of cold, warmth, roughness, softness of the objects, and similar items are perceived by the skin. The concept of this sense in Islamic philosophy and neuroscience has a common definition. But neuroscience has described the process of touch sensation in more details. According to Mulla Sadra’s philosophy, these details about the tactile process are acceptable, but neuroscience only addresses “the preparing causes” of perception. This explanation about preparing causes is also mentioned in Mulla Sadra’s works, which is compatible with the natural science explanations in that era. According to Mulla Sadra, only after the stages of preparing causes, the perception by the soul takes place.The tactile sense is also among the common topics in Mulla Sadra’s philosophy and neuroscience. Neuroscience classification is based on sensory receptors, but in Mulla Sadra’s philosophy, things that are tangible are the basis of classification. In this regard, it seems better to update the topic of tactile sense according to the findings of neuroscience.