تحلیل گفتمان روایی در رسالۀ عقل سرخ سهروردی؛ بستری برای الگوسازی الهیات روایی در سنت اسلامی

روایت یکی از مهم‌ترین گفتمان‌های عصر امروز در حوزۀ زبانشناسی که به دنیای فلسفه و الهیات نیز ورود پیدا کرده است. سنّت الهیات مسیحی چند دهه است که تلاش می‌کند اهمیت روایت را در بازخوانی قرائت خود از کتاب مقدّس نشان دهد. این بازخوانی از کتاب مقدّس ریشه در جهان‌شمولی روایت در همۀ ابعاد زندگی دارد. از جمله این تاثیر بازخوانی ایجاد تجربۀ همزیسته برای مومنان است تا بتوانند همراه با عیسی مسیح فهم غیرانتزاعی از آموزه‌ها داشته باشند. در این مقاله ضمن اشارۀ مختصر به الهیات روایی تلاش می‌کنیم تا نشان دهیم بستر روایت بر حکمای مسلمان همچون سهروردی مترتب بوده است. سهروردی با تاکید بر حضور خویشتن در رسائل خود مانند عقل سرخ تلاش می‌کند تا سنّت ایران‌زمین را به مولفه‌های اسلامی پیوند زند. او با مرافقت خویش با جهان‌شمولی گفتمان روایی در آثار منثور خود، مخاطب را آمادۀ تجربۀ همزیسته‌ای می‌کند که در این تجربه او بتواند از فهم نظری آموزه‌ها اسلامی به درک رخداد مترتب بر خویش گذر کند.

Analysis of Narrative Discourse in Suhrawardi’s Treatise on Red Reason; A Basis for Modeling Narrative Theology in Islamic Tradition

Narrative, as one of the main discourses of linguistics in the contemporary world, has been introduced to the realm of philosophy and theology too. The tradition of Christian theology has tried to highlight the significance of narrative in its rereading the Holy Book. This rereading has its roots in the universality of narrative in all aspects of life. Through this rereading, believers share an experience with Jesus to reach an objective understanding of theses doctrines. This article aims to briefly describe narrative theology to show that Muslim philosophers, such as Suhrawardi, also applied it in their works. He, in his essays, such as The Red Intellect, tries to link traditions of Iran with Islamic elements. Having shown his agreement with authority of narrative in his prose works, he prepares his audiences for coexistence experiences, during which he could turn theoretical understanding to concrete manifestation of Islamic doctrine.