تفکیک قوا در نظام سیاسی اسلام و جمهوری اسلامی ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
جوان آراسته حسین
|
|
منبع
|
فقه و مباني حقوق اسلامي - 1395 - دوره : 49 - شماره : 1 - صفحه:51 -67
|
|
چکیده
|
اندیشه تفکیک قوا که از سوی اندیشمندانی چون توماس‌هابز، جان لاک، منتسکیو و روسو ارائه شد، از قرن نوزدهم به تدریج در نظام‌های سیاسی وارد و در حقوق اساسی کشورها به رسمیت شناخته شد. امروزه کمتر کشوری را می‌توان یافت که ساختار خود را ـ هرچند به صورت ظاهر ـ براساس تفکیک قوا سامان نبخشیده باشد. این مقاله به دنبال بررسی موضع نظام جمهوری اسلامی ایران درباره تفکیک قواست. از آن‌جا که این نظام، الهام گرفته از نظام سیاسی اسلام است، ابتدا باید به این پرسش کلیدی پاسخ داد که آیا تفکیک قوا در نظام سیاسی اسلام به رسمیت شناخته شده است؟ افزون بر اشکالات نظری و عملی که این نظریه با آن مواجه است، این مقاله اثبات می کند که نظام سیاسی اسلام فلسفه اصلی تفکیک قوا را به رسمیت نمی‌شناسد؛ جمهوری اسلامی ایران نیز هرچند تفکیک قوا را به رسمیت شناخته، ولی آن را متناسب با مبانی خود بومی سازی کرده است. تفکیک قوای به رسمیت شناخته شده در اصل 57 قانون اساسی با نگرش فقه سیاسی اسلام انطباق دارد و منطق حاکم بر تفکیک قوای غرب نتوانسته است خود را بر اندیشه تفکیک قوای جمهوری اسلامی تحمیل کند.
|
|
کلیدواژه
|
اسلام، تفکیک قوا، نظام سیاسی، جمهوری اسلامی ایران
|
|
آدرس
|
پژوهشگاه حوزه و دانشگاه, گروه حقوق, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
hoarasteh@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|