دلیل عقل در دیدگاه شیخ انصاری

برای شناخت نقش دلیل عقل در استنباط احکام شرعی در سیره نظری و عملی شیخ انصاری(ره)، بررسی متون فقهی استدلالی و اصولی وی بر اساس روش تحلیل محتوی انجام شده ‌است.نتیجه تحقیق نشان می‌دهد او عقل را به عنوان رسول باطنی مطرح وحجیت آن را به این دلیل می پذیرد.وی به استقلال عقل در حکم باور دارد و قبح برخی محرمات شرعی را به دلیل عقل مستقل مستند می‌کند.وی نیز اعلام می‌دارد که دلیل عقل قطعی در تعارض با نص مقدم است،و در مقام تعارض امارات، انتخاب اقوی به دلیل عقل است،در استدلال به عمومات عقل یاری کننده دلیل شرع است. وی عقل را حاکم به اجتناب از محرمات شرعی و در مواردی درک حکم شرع را به عقل می‌داند و بیان می کند که در مواردی تکلیف خطاب شرعی به دلیل عقلی ساقط می شود. او وجوب تحصیل موافقت با حکم شارع را به دلیل عقلی اثبات می کند. در مواردی استصحاب را دلیلی عقلی می داند و مقدمات آن را به صورت قضیه عقلی به اثبات می رساند. شیخ انصاری دلیل عقل را موسس برخی قواعد کلی میداند.