نظریه رخص شرعیه در فقه امامیه

ضرورت تدوین فقهی آسان در عرصه عمل (رخصت های شرعی) گفتمان فقهی معاصر و مطمح نظر بسیاری از کسانی است که راهکارهای عمل به احکام آسان تر و سهل تر را جست و جو می کنند. از آن رو که شریعت اسلامی از ازل بر اساس آسانی و دفع حرج و سختی بنا نهاده شده است. از سوی دیگر،پیچیدگی زندگی امروزی،انتظارات دنیای کنونی از دین در کنار ضرورت های تقلیل گرایی در عمل به احکام شرعی اولیه و عام، ما را به جست و جوی از رخصت ها در شرایط ناشی از ضرورت ها و نیازمندی های زندگی امروزی سوق می دهد. در واقع، سازوکار عمل به آرای مبتنی بر تسهیل فقه اسلامی، از جمله کاربست ها و راهکارهای ضرورت همسویی معرفت اسلامی با تغییر و مواجهه تعمیم پذیر با مقتضیات زمانی و مکانی و مراعات مصالح عامّ ناشی از این تغییرات است. مشروط بر آن که این همسویی مبتنی بر رخصت ها در تعارض با نصوص و مبادی شریعت نباشد. این پژوهش پس از تعاریف مفهومی و مصداقی رخص شرعیه به روش استقرایی به احصا مصادیقی از اخذ به رخص شرعیه در آرای فقیهان امامیه می پردازد تا نظریه رُخَصت های شرعی را در فقه امامیه به عنوان مبنای مشروعیت قانونگذاری و یک روش قانون گذاری مشخص و عملی مطرح می نماید.