|
|
|
|
اختلاف اجتهادی از نظر قرآن (تفسیر آیه‌های 78 و 79 سوره انبیا )
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
مومنی عابدین
|
|
منبع
|
فقه و مباني حقوق اسلامي - 1392 - دوره : 46 - شماره : 1 - صفحه:137 -159
|
|
چکیده
|
عملیات اجتهادی در حوزه فقه و شریعت، منتهی به اختلاف آرا می‌شود، نسبت به جواز اختلاف در شرعیات، اختلاف دیدگاه وجود دارد؛ زیرا شریعت با زندگی افراد و حیات اجتماعی رابطه ناگسستنی دارد. سرانجام اختلاف در شریعت، تنازع و شقاق در حیات اجتماعی خواهد بود و با این استدلال، اختلاف در حوزه شرعیات را ممنوع می‌دانند. در مقابل این نظریه، دیدگاهی وجود دارد که رسیدن به وحدت نظر را به علّت تفاوت‌های فردی و محیطی و ادراکی ناممکن می‌داند و اتّفاق‌نظر در فقه و شرعیات را مطلوب نمی‌داند و از مطلوب بودن اختلاف آرا در فقه و شرعیات دفاع کرده و آن را مجاز می‌شمرد. مستند این نظریه، آیه‌های 78 و 79 سوره انبیا است که دلالت بر اختلاف دو پیامبر هم عصر در قضاوت و داوری نسبت به یک قضیه می‌کند و با بیان اینکه مراتب علم و توانمندی انبیا متفاوت است، وجود اختلاف در داوری‌های پیامبران را الگوی عملی برای حیات اجتماعی تلقّی کرده و اختلاف علمی در فقه و شرعیات را سیره علما دانسته است و به تفسیر آیه‌های مذکور پرداخته، از جواز اختلاف اجتهادی دفاع کرد؛ امّا اختلاف مبتنی بر بغی و سرکشی را نفی نمود
|
|
کلیدواژه
|
اجتهاد ,اختلاف ,مشروعیت ,رای و حکم ,idjtihad ,disagreement ,legitimacy ,opinion ,judgment
|
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|